Mahmoud Ahmadinejad Biyografisi
Muhammed Hatemi‘nin ardından İran İslam Cumhuriyeti‘nin 6. Cumhurbaşkanı olan İranlı devlet adamı.
Mahmoud Ahmadinejad, 1956 doğumlu İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı. Amerika Birleşik Devletleri ’ne ve Birleşmiş Halklar ’e karşı çekinmeden yönelttiği tenkitlerle bilinen Ahmadi-Nejad, Muhammed Hatemi ’nin 8 senelik görev müddetinin dolduğu 3 Ağustos 2005 ’te İran ’ın 6. Cumhurbaşkanı oldu.
Mahmud Ahmadi-Nejad, muhtaç bir ailede 28 Ekim 1956 ’da, İran ’ın kuzeyindeki Semnan vilayetinde bulunan Gramsar kenti yakınlarındaki Aradan Tahran ’ın 90 km doğusunda köyünde dünyaya geldi. Babası demirci ustası ve nalbanttı. O henüz 1 yaşındayken, ailesi Tahran ’a göç ederek emekçi semtinde minik bir eve yerleşen Ahmadi-Nejad ’ın, çocukluğu da burada geçti.
Mahmud Ahmadi-Nejad, 1976 senesinde İran ’da tertip edilen üniversiteye giriş imtihanlarını, 400.000 bireyin arasından 132. olarak kazandı. İran Bilim ve Teknoloji Üniversitesi ’nde IUSD inşaat mühendisliği eğitimi aldıktan sonra 1984 senesinde, aynı departmanda mastır yapan Ahmadi-Nejad, 1987 ’de eriştirme mühendisliği alanında hekime yaptı ve profesör olarak aynı üniversitenin mühendislik fakültesinde dersler verdi.
Mahmud Ahmadi-Nejad, İran-Irak Savaşı evvelinde İran Devrim Muhafızları ’na Pasdaran katıldı ve savaş esnasında Kerkük ’te saklı harekâtlar yürüttü. İran Devrim Muhafızları 6. Ordusu başmühendisliği yapan ve savaştan sonra Maku ve Hoy vilayetleri vali dayanakçılığı ve valiliğine soyulan Ahmadi-Nejad, 1993-1997 arasında Erdebşehir vilayetinin valiliğini yaptı.
Cumhurbaşkanı seçilmeden evvel, 3 Mayıs 2003 ’te, ikinci Tahran Şehir Konseyi ’nce Tahran Belediye Başkanlığı‘na soyulan Ahmadi-Nejad, 28 Haziran 2005 ’e kadar bu görevi yürüttü. Belediye başkanlığı vaktince evvelki başkanlarca açılmış kültür merkezlerine dini vurguyu ciddi bir oranda yerleştirdi, belediye binalarında kadınlar ve erkekler için ayrı asansörler kullanımı lüzumluluğunu getirdi. Tahran alanlarında İran-Irak Savaşı ’nda can verenlerin hatırasının en canlı biçimde bazı alanlar sarih kabirliklere dönüştürülerek yaşatılmasını önerdi. Yoksul kesime besin desteği programları da icraatlarını bitiren bir unsur oldu. Belediye başkanlığı ile beraber başkentin önde gelen gazetelerinden Hemşehri ’nin idareyiciliğini ele geçirdi ve gazeteyi politik programının odak noktalarından bkocaman haline getiren Ahmadi-Nejad, gazete kadrosunda yer alan İran basın dünyasının yükselen yıldızlarından kadın gazeteci Nafize Kuhnavard ’ı, Hatemi ’ye rejimin kırmızı çizgileri ve yasa dışı istihbarat teşkilatları hakkında uygunsuz bulduğu bir sual sorduğu için, Türkiye ve Azerbaycan ismine ajanlık yaptığı mazeretiyle kovdu.
Politik efor tabanını, İran inşaat sektörünün lobi kuruluşu olarak görülen İslami İran İnşaatçılar İttifakı ’ndan Abadgaran aldığı kabul edilen Mahmud Ahmadi-Nejad, her nekadar ittifak, İran Cumhurbaşkanlığı tercihlerinin ilk turunda iki aday arasında Ahmadi-Nejad ve Muhammed Bager Galibaf bölünse de ikinci turda kendi artta toplandı. Böylece, 1000 kadar adayın İran Tüzük Muhafızları Konseyi tarafından elenmesinden sonra, ilk tura katılabilen 7 aday arasında en fazla oyu aldı Ahmadi-Nejad ilk turda % 19.48 oranında rey almıştı ve daha önceki Cumhurbaşkanı Akbar Haşimi Rafsancani ’ye Hatemi’den evvelki karşı ikinci turda teke tek yarışarak reylerin %61.69 ’unu elde etti. Karşıları tercihe şike karıştığı ithamlarını dile getirmişlerse de ikinci tura İranlı seçmenlerin %59 ’u katıldı.
Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından Amerika Birleşik Devletleri ’yle mevcut ilişkilerde hiçbir açılım gösterilmemesi gerektiğini net bir biçimde korunan Mahmud Ahmadi-Nejad, Birleşmiş Halklar ’e de kezlerce yargılamalarda bulundu ve İran ’ın nükleer programını sürdürmesi gerektiğini sarih bir dille ifade etti. Bazı ülkeler nükleer programlar geliştirirken İran ’ın neden geliştiremeyeceğini denetleyen ve Birleşmiş Halklar ’in 5 daimi azasının bazı imtiyazları olduğuna göre İslam dünyasının da aynı imtiyazları neden alamayacağını sık sık dile getiren İran Devlet Başkanı, cumhurbaşkanlığına seçildikten sonra bunu ‘yeni bir İslam devrimi’ olarak niteledi. Ayrıca bu devrimin yakında bütün dünyaya ulaşacağını belirtti. İlk etapta bölge ülkeleri arasında vizelerin kaldırılması yoluyla seyahat hürriyetini ve bağların güçlendirilmesini korunan Ahmadi-Nejad, İsrail ’e ait açıklamalarında kullandığı haritadan silme söylemiyle beynelmilel camianın tepkisi çekti.
Mahmud Ahmadi-Nejad, politik kariyerinin başlangıcından beri militan etraflarda yer aldı. 1979 İran İslam Devrimi süreci içinde, üniversitesinin talebe temsilcilerinden bkocamandı ve bu sıfatla Ayetullah Humeyni ile birkaç defa görüştü. A.B.D. Tahran Büyükelçiliği ’nin basılması ve elçilik mener Krizi ’nde aktif rol oynadığı, Avusturya ’da Kürt karşıları can verdirttiği iddiaları ve Tahran Evin cezaevinde politik kabahatlilerin idam edildiği hakkındaki haberler suratından beynelmilel kamuoyu tarafından sıkça tenkit etildi.
İslamcı ve popülist görüşleri korunan bir dini tutucu olan Mahmud Ahmadi-Nejad ’ın sade yaşantı stilinin, iyi eğitim mazisi ile dürüst siyasetleri kaynaştırdığı imajının İran cemiyetinin kazanç seviyeyi düşük kısmının gözünde popülerlik kazanmasına yol açtığı belirtilmektedir. Tahran borsasını ise kumarhane olarak adlandıran Mahmud Ahmadi-Nejad ’ın, ‘yapılabilir ve yapabiliriz’ sloganı çevresinde oluşturulmuş ve bazı kesimlerce belirsizlikler kapsadığı düşünülen Cumhurbaşkanlığı programı ise; muhtaçlara destek etmek, İslami bedellere daha fazla tutunmak, özelleştirmeyi tamamen ortadan kaldırmak ve ülkenin petrol gibi miraslarını komünist tipi bir yaklaşım ile millete dağıtmak gibi gayeleri kapsıyordu.
Cumhurbaşkanı seçildikten sonra ilk icraatlarından bkocaman yeni evli çiftlere iş ve konut edinebilmeleri için İran petrol kazançlarından dağılan 1.3 milyar Dolarlık bir fonun İmam Rıza Aşk Fonu yürürlüğe konulması olan ve çok basit bir konutta, yalnızca öğretim abonesi ücreti ile geçinen Mahmud Ahmadi-Nejad, evli ve ikisi erkek bkocaman kız olmak üzere üç çocuk babası.
15 Haziran 2013‘te yapılan cumhurbaşkanlığı seçimleri’nde adaylığını koyan Hasan Ruhani %52 rey oranıyla kazarak İran İslam Cumhuriyeti’nin 7. Cumhurbaşkanı seçildi. Ve 3 Ağustos 2013 tarihinde görevi teslim ederek kendini emekliye ayırdı.
