Günümüzde hemen her gün, tarihte yaşanan ehemmiyetli büyümelere tanık oluyor ve bu büyümeleri inceliyoruz. Yurttaşlar, tarihte 1 Haziran günü ne olduğunu, ehemmiyetli tarihi olayları, doğumları ve vefatları büyük bir merakla inceliyor. Peki, tarihte bugün ne oldu 1 Haziran? Detaylar haberimizde…
TARİHTE BUGÜN NE OLDU 1 HAZİRAN?
ALANA GELEN OLAYLAR
193 – Roma İmparatoru, Didius Julianus suikast sonucu öldürüldü.
987 – Hugh Capet, Fransa Kralı seçildi.
1453 – Ayasofya’da şehirk Cuma namazı, Akşemseddin tarafından kıldırıldı.
1792 – Kentucky, ABD’nin 15. eyaleti oldu.
1796 – Tennessee, ABD’nin 16. eyaleti oldu.
1831 – James Clark Ross, Kuzey Kutbunu keşfetti.
1855 – Amerikalı maceraperest ve paralı asker William Walker, Nikaragua’yı ele geçirdi.
1869 – Thomas Edison, elektrikli rey verme makinesinin tescilini aldı.
1911 – Cinsk Hava Kuvvetleri kuruldu. Kıtaat-ı Fenniye ve Mevaki-i Müstahkame
1920 – Adolfo de la Huerta, Meksika Devlet Başkanı oldu.
1920 – Ulusal Aşireti Ayaklanması: Ulusal Aşireti, Fransızlarla iş birliği yaparak, Urfa’da ayaklanma başlattı.
1921 – Dr. Şefik Hüsnü Deymer önderliğinde Osmanlı’nın şehirk sosyalist mecmuası Aydınlık yayın hayatına başladı.
1929 – 1 Kasım 1928 tarihli Yeni Cinsk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkındaki Kanun gereğince, devlet muamelelerinde ve kayıtlarda tamamen yeni harfler kullanılmaya başlandı.
1930 – İstanbul’da Galata Köprüsü’nde 85 yıldır alınan geçiş fiyatı kaldırıldı. Köprü 1845’te açıldığında geçiş tarifesi; yayalar için 5 para, hamallar için 10 para, yüklü arabalar için 5 kuruş, yüklü beygirler için 40 para, k Oyunlar için 3 para olarak belirlenmişti.
1930 – Resmi ve özel bütün kurumlarda Arap harflerinin kullanılış izni sona erdi.
1931 – Bursa-Mudanya Demiryolu devlet tarafından satın alındı. 42 kilometre uzunluğundaki hat şirkete 1892 senesinde açılmıştı.
1938 – Atatürk, hekimlerin tavsiyesine uyarak İstanbul Boğazı’nda demirleyen Savarona yatında kalmaya başladı.
1943 – İstanbul Radyosu, Vedat Nedim Tör idaresinde sınama yayınına başladı. Beyoğlu Postanesi üzerinde kurulan geçici stüdyoda çalışmalarını sürdüren İstanbul Radyosu, Batı Müziği ve Ankara Radyosu’ndan telefon aracılığıyla iletilen casuss haberlerini yayınladı.
1949 – Sümerbank bünyesinde Nazilli Basma Sanayi Müessesesi kuruldu.
1952 – Berlin ikiye bölündü.
1958 – Fransa’da General Charles de Gaulle Başbakan oldu.
1959 – Nikaragua devriminin başlangıcı.
1963 – Bursaspor Futbol Kulübü kuruldu.
1967 – Bütün zamanların en iyi albümü kabul edilen The Beatles grubunun Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band isimli Rock albümleri piyasaya sürüldü.
1973 – Yunanistan Hükümeti monarşiyi kaldırarak cumhuriyeti duyuru etti.
1974 – Nefes borusuna yabancı cisim kaçan hastaları boğulmaktan kurtaracak “Heimlich manevrası”nın nasıl yapılacağı şehirk kez Emergency Medicine Acil Tıp dergisinde yayımlandı.
1975 – Dünya Bankası, Cinskiye’yi ‘Moratoryum’ durumundaki ülkeler arasında saydığını ve borçlarını ödeyemez hale gelen bir ülke olduğunu duyuru etti. Cinskiye daha evvel 1959 ve 1965 senelerinde de ‘borç ödeyemez ülke’ olarak duyuru edilmişti.
1979 – Rodezya’da 90 sene sonra şehirk kez siyahların çoğunlukta olduğu bir hükûmet vazifeye geldi.
1979 – Çevirmen gazetesi yazarlarından Nazlı Ilıcak 9 ay, Rauf Tamer 16 ay hapis cezasına çarptırıldı.
1980 – CNN yayın hayatına başladı.
1981 – Adalet Ağaoğlu’nun romanı “Fikrimin İnce Gülü” toplatıldı.
1985 – Alan García, Peru Devlet Başkanı oldu.
1987 – Tiyatro sanatçısı Ali Taygun, Danimarka’da “Serbestlik Mükâfatı” aldı. Sanatçı, Barış Derneği sanıklarındandı.
1990 – George H. W. Bush ve Mikhail Gorbachev, kimyasal silah yapımına son veren bir antlaşma imza attılar.
1990 – Pamukbank’ın ‘Bank-24’ ismiyle uygulamaya soktuğu 24 saat kesintisiz bankacılık hizmetleri veren bilgisayarlı para-çekme-yatırma sistemi devreye girdi. Pamukbank’ta hesabı olan herkese istenirse anında Bank 24 kartı verileceği açıklandı.
1994 – Petrol-İş Sendikası eski Genel Başkanı Münir Ceylan, Saray Cezaevi’ne girdi. Ceylan, Yeni Ülke gazetesinde yayımlanan bir yazısı sebebiyle 20 ay hapis cezasına çarptırılmıştı.
1997 – Hugo Banzer Suárez, Bolivya’da Devlet Başkanlığı seçimlerini küyendi.
2000 – İşsizlik Sigortası yürürlüğe girdi. İşsizlik Sigortası’nın çalışma hayatına girmesiyle, Lüzumlu Tasarruf uygulaması da sona erdi.
2001 – Bir Çiğes intihar bombacısı, Tel Aviv’deki bir diskoda 21 kişinin vefatına yol açtı.
2003 – Dünyanın en büyük hidroelektrik barajı olan Çin’deki “Üç Boğaz Barajı”nda su tutulmasına başlandı.
2004 – Ankara-İstanbul arasında hizmet verecek olan süratlendirilmiş trenin tanıtım seferinde Yahya Kemal Beyatlı Ekspresi, Ankara Garı’ndan İstanbul’a uğurlandı. Polatlı-Eskişehir arasında şehirk kez 155 kilometreyi görerek Cinskiye demir yollarının sürat rekorunu kıran tren, Ankara-İstanbul arasını 4 saat 56 dakikada katetti.
2013 – Gezi Direnişi sürecinde Ethem Sarısülük, Polis tarafından başından vurularak ağır yaralandı. Sarısülük, 14 Haziran 2013’te can verdi.
DOĞANLAR
1633 – Geminiano Montanari, İtalyan gök bilimci ö. 1687
1780 – Carl von Clausewitz, Prusyalı general ve entelektüel ö. 1831
1796 – Sadi Carnot, Fransız matematikçi ö. 1832
1804 – Mihail Glinka, Rus asıllı klasik müzik bestecisi ö. 1857
1815 – Otto, Yunanistan’ın şehirk Kralı ö. 1867
1850 – Şemseddin Sami, Cinsk dil bilimci ve roman yazarı ö. 1904
1869 – Ernest Fox Nichols, Amerikalı eğitimci ve fizikçi ö. 1924
1888 – Vera Muhina, Sovyet heykeltıraş ö. 1953
1907 – Frank Whittle, İngiliz Ordu mühendisi ve jet motorunun mucidi ö. 1996
1909 – Reşat Enis Aygen, Cinsk yazar ö. 1984
1925 – İdris Küçükömer, Cinsk iktisatçı ve düşünür ö. 1987
1926 – Andy Griffith, Amerikalı sinema oyuncusu ö. 2012
1926 – Marilyn Monroe, Amerikalı sinema oyucusu ö. 1962
1927 – Moyra Caldecott, İngiliz yazar
1928 – Georgi Dobrovolski, Sovyet kozmonottu ö. 1971
1934 – Pat Boone, Amerikalı komedyen, oyuncu, ve seslendirme sanatçısı
1935 – Norman Foster, İngiliz bir mimardır
1937 – Morgan Freeman, Amerikalı sinema oyuncusu
1937 – Ezio Pascutti, İtalyan futbol menajeri ve oyuncudur ö. 2017
1940 – René Auberjonois ö. 2019
1942 – Tom Mankiewicz, Amerikalı film senaristi ve rejisör ö. 2010
1944 – Robert Powell, İngiliz oyuncu
1947 – Jonathan Pryce, Galli tiyatro ve sinema oyuncusu
1947 – Ron Dennis, İngiliz iş adamı ve McLaren Mercedes F1 Takımı işvereni
1950 – Roger Van Gool, Belçikalı eski millî futbolcudur
1952 – Ali Müfit Gürtuna, Cinsk avukat ve siyasetçi
1952 – Şenol Güneş, Cinsk futbolcu ve teknik direktör
1953 – Şi Cinping, Çinli siyasetçi ve Çin Devlet Başkanı
1955 – Chiyonofuji Mitsugu, Japon sumo güreşçisi ö. 2016
1956 – Abdullah Çatlı, Cinsk derin devlet casusu ve kontrgerilla mensubu Bedrettin Cömert suikastı faili ve 7 TİP’li talebenin öldürüldüğü Bahçelievler Katliamı’nın planlayıcısı ö. 1996
1956 – Lisa Hartman bilinen ismiyle; Lisa Hartman Black, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı
1956 – Mircea Cartarescu, Rumen şair ve romancıdır
1956 – İdris Naim Şahin, Cinsk siyasetçi
1959 – Martin Brundle, İngiliz eski Formula 1 ve Le Mans 24 Saat yarışçısı
1959 – Alan Wilder, İngiliz müzisyen
1965 – Olga Nazarova, Rus eski atlet
1966 – Abel Balbo, Arjantintli millî futbolcu ve teknik direktör
1967 – Roger Sanchez, Grammy mükâfatlı Amerikalı house DJ
1968 – Jason Donovan, Avustralyalı oyuncu ve şarkıcı
1968 – Mathias Rust, Alman acemi kaptan
1971 – Ghil’ad Zuckermann, Avustralyalı-İsrailli dil bilimci
1973 – Heidi Klum, Alman manken
1973 – Anna Thalbach, Alman oyuncu
1974 – Alanis Morissette, Kanadalı müzisyen ve Grammy Mükâfatı sahibi
1977 – Sarah Wayne Callies, Amerikalı oyuncu
1977 – Danielle Harris, Amerikalı seslendirme sanatçısı
1978 – Hasna Benhassi, Faslı orta mesafe atleti
1979 – Markus Alexej Persson, İsveçli Video oyunu geliştiricisi ve programcı
1980 – Agasi Ağagüloğlu, Cinsk ve Azeri boksör
1980 – Oliver James, Amerikalı oyuncu
1982 – Justine Henin, Belçikalı tenisçi
1983 – Moustapha Salifou, Togolu futbolcudur
1985 – Tirunesh Dibaba, Etiyopyalı uzun mesafe atlet
1986 – Chinedu Obasi, Nijerya’lı millî futbolcudur
1988 – Domagoj Duvnjak, Hırvat hentbolcudur
1988 – Javier Hernández, Meksikalı millî futbolcudur
1988 – Selin Şekerci, Cinsk oyuncu
1989 – Samuel Inkoom, Ganalı millî futbolcudur
1996 – Tom Holland, İngiliz oyuncu, dansçı ve seslendirme sanatçısı
1999 – Sofia Hublitz, Amerikalı oyuncu
2000 – Willow Shields, Amerikalı oyuncudur.
CAN VERENLER
MÖ 256 – Gaozu, Çin’in Han Hanedanı’nın kurucusu ve şehirk imparatorudur MÖ 195
193 – Didius Julianus, Roma İmparatoru suikast sonucu d. 133
718 – II. Anastasios, 713-715 seneleri arasında hüküm süren Bizans imparatoru
1205 – Enrico Dandolo, 1192 senesinden vefatına kadar Venedik Cumhuriyeti 41. Doçesi d. 1107
1307 – Fra Dolcino, Katolik Kilisesince sapkın kabul edilen Dolcinoculuk akımının İtalyan lideridir d. 1250
1310 – Marguerite Porete, Fransız Katolik mistik d. ?
1434 – Wladyslaw II Jagiello, Polonya Krallığı d. 1362
1452 – Munjong, Joseon Krallığı’nın beşinci kralıdır d. 1414
1616 – Tokugawa İeyasu, ortaçağ Japonya’sının en ehemmiyetli shogunlarından askeri hükümdar bkocaman d. 1543
1815 – Louis-Alexandre Berthier, Fransız asker ve mareşal d. 1753
1823 – Louis-Nicolas d’Avout, Auerstaedt Dükü, Napoleon yarıyılında İmparatorluğun mareşali olan bir Fransız asker ve general idi d. 1770
1841 – Nicolas Appert, Fransız mucit d. 1749
1846 – XVI. Gregorius, 2 ?ubat 1831 ile 1 Haziran 1846 tarihleri arasında vazife yapmış papa d. 1765
1864 – Hong Xiuquan, Taiping Ayaklanmasının önderi ve kısa süreli Taiping Tianguo devletinin hükümdarıdır d. 1814
1868 – James Buchanan, ABD’nin 15. Başkanı d. 1791
1876 – Hristo Botev, Bulgar şair ve Osmanlı hakimliğine karşı Bulgar ulusal ayaklanmasının kahramanlarından d. 1849
1904 – George Frederic Watts, İngiliz sembolizm hareketi ile ilgilenen bir ressam ve heykeltıraştır d. 1817
1925 – Thomas R. Marshall, ABD’nin 28. Başkan Yardımcısı d. 1854
1937 – Lyubomir Miletiç, Bulgar dilbilimci, etnograf ve tarihçi d. 1863
1938 – Ödön von Horváth, Almanca yazan, Macaristan yurttaşı tiyatro ve roman yazarı d. 1901
1939 – David Peck Todd, Amerikalı gökbilimci d. 1855
1941 – Hans Berger, bir Alman psikiyatrdı d. 1873
1941 – Kurt Hensel, Alman matematikçi d. 1861
1942 – Jonas Vileišis, Litvanyalı avukat, siyasetçi ve diplomat d. 1872
1943 – Leslie Howard, İngiliz aktör d. 1893
1945 – Eduard Bloch, Avusturya’lı tıp uzmanı d. 1872
1946 – Ion Antonescu, Rumen asker ve siyasetçi d. 1882
1952 – John Dewey, Amerikalı eğitimci d. 1859
1960 – Paula Hitler, Adolf Hitler’in kız kardeşi d. 1896
1962 – Adolf Eichmann, Alman-Avusturyalı SS-Obersturmbannführerdi d. 1906
1968 – Helen Keller, Amerikalı pedagog d. 1880
1971 – Hüseyin Cevahir, Cinsk sosyalist militan d. 1947
1979 – Werner Forssmann, Alman cerrahı d. 1904
1980 – Ali Sipahi, Cinsk rallici d. 1932
1983 – Anna Seghers, Alman yazar d. 1900
1987 – Reşid Karami, Lübnan Başbakanı d. 1921
1998 – Gottfried Dienst, İsviçreli futbol hakemi d. 1919
1999 – Christopher Cockerell, İngiliz mühendis d. 1910
2000 – Walter Matthau, Amerikalı oyuncu d. 1920
2005 – George Mikan, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusudur d. 1924
2005 – Vüs’at O. Bener, Cinsk yazar ve şair d. 1922
2008 – Yves Saint Laurent, Fransız moda tasarımcısı d. 1936
2009 – Juliana de Aquino, Brezilyalı şarkıcı d. 1980
2010 – Andrey Voznesenski, Rus şair d. 1933
2014 – Ann B. Davis, Amerikalı oyuncu ve seslendirme sanatçısı d. 1926
2014 – Karlheinz Hackl, Avusturyalı oyuncu, şarkıcı ve tiyatro rejisörü d. 1949
2014 – Silgeç Karaoğlu, Cinsk eski millî futbolcudur d. 1960
2014 – Valentin Mankin, Sovyet/Ukraynalı yelkencidir d. 1938
2015 – Charles Kennedy, İskoç ekonomist ve politikacı d. 1959
2015 – Nicholas Liverpool, 2 Ekim 2003 – 17 Eylül 2012 tarihleri arası 6. Dominika Devlet Başkanı olarak vazife yapmış Dominika’lı politikacı ve hukukçu d. 1934
2015 – Jacques Parizeau, Kanadalı ekonomist ve siyasetçi d. 1930
2017 – J. B. Dauda, Sierra Leoneli siyasetçi ve ekonomist d. 1942
2017 – Tankred Dorst, Alman reyin yazarı, öykücü ve tercüman d. 1925
2017 – José Greci, İtalyan kadın tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur d. 1941
2017 – Jack McCloskey, Amerikalı eski basketbol oyuncusu, alıştırman ve idareyici idi d. 1925
2017 – Alois Mock, Avusturyalı siyasetçi d. 1934
2017 – Charles Simmons, Amerikalı editör ve romancıdır d. 1924
2017 – Roberto De Vicenzo, Arjantinli profesyonel golfçü d. 1923
2018 – John Julius Norwich, İngiliz tarihçi, seyahat yazarı ve televizyoncu d. 1929
2018 – William Edward Phipps, Amerikalı eski oyuncu ve film yapımcısıdır d. 1922
2018 – Sinan Sakic, Sırp pop-halk müziği şarkıcısıdır d. 1956
2018 – Giovanni Di Veroli, İtalyan eski futbolcudur d. 1932
2019 – José Antonio Reyes, İspanyol futbolcu d. 1983
2019 – Michel Serres, feylesof, felsefe ve bilim tarihçisidir d. 1930
2019 – Ani Yudhoyono, Endonezyalı sreyli ve first lady d. 1952
2023 – Janez Kocijancic, Sloven siyasetçi ve hukukçu d. 1941
