16 Mart tarihinde yaşanan doğumlar, vefatlar ve ehemmiyetli hadiseler, “Tarihte bugün ne oldu?” başlığı ile yurttaşlar tarafından büyük bir merakla inceleniyor. Peki, tarihte bugün ne oldu 16 Mart? 16 Mart’ta ne oldu? Kim doğdu, kim can verdi? Detaylar haberimizde…
MÖ 597 – Babil Sürgünü: Yehuda Krallığı’nın Babilliler tarafından fethedilmesi neticeyi Yahudiler Babil’e sürüldü.
1521 – Ferdinand Magellan, Filipinler’deki Homonhon adasına vardı.
1848 – Hoca Mektepleri Kuruldu.
1909 – Almanya millî futbol ekibi, tarihinin en değişik mağlubiyetini İngiltere karşısında aldı: 9-0.
1914 – Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi, Şeyhülislam olarak atandı.
1920 – İtilaf Devletleri, İstanbul’u işgal etti.
1921 – SSCB, Ankara Hükûmeti’ni resmen tanıdı; Moskova Antlaşması imzalandı.
1924 – Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun 3 Mart kabulünden sonra medreseler kapatıldı.
1924 – Roma Antlaşması güzergahında İtalya, Rijeka’yı topraklarına kattı.
1926 – Robert H. Goddard, ilk akışkan yakıtlı roketi fırlattı.
1930 – Küba millî futbol ekibi, beynelmilel arenada ilk maçını Jamaika karşısında yaptı ve 3-1 kazandı.
1932 – Ankara Demirspor kuruldu.
1935 – Adolf Hitler, Versay Antlaşması’nı iptal ettiğini açıkladı.
1939 – Hitler, Bohemya ve Morayva’yı Alman himayesine aldığını, Prag Kalesi’nde açıkladı.
1939 – Mısır Prensesi Fevziye Fuad ile İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi evlendi.
1945 – II. Dünya Savaşı: Minik bir Japon direnişi kaldıysa da Iwo Jima Muharebesi sona erdi.
1964 – TBMM’de saklı yapılan mucizevi buluşmada, Hükûmete gerektiğinde Kıbrıs’a müdahale yetkisi verildi.
1968 – Amerika Birleşik Devletleri başkanı Johnson, Vietnam’a 35.000 ila 50.000 asker daha yollamaya karar verdi.
1968 – Vietnam Savaşı sırasında My Lai kırımı Doğruleştirildi.
1971 – Deniz Dolaşmış ve Yusuf Aslan, Sivas’a bağlı Gemerek’te jandarmayla girdikleri çatışma sonunda yakalandı.
1972 – Cumhuriyet Senatosu; Deniz Dolaşmış, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkındaki idam kararını onayladı.
1978 – 16 Mart Kırımı: İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi önünde talebelere müteveccih bombalı hamlede 7 talebe can verdi.
1978 – İtalya’da daha önceki Başbakanlardan Aldo Moro, Kızıl Tugaylar tarafından kaçırıldı.
1979 – Çin-Vietnam Savaşı: Çin Ulus Kurtuluş Ordusu ülkesine geri döndü. Savaş sona erdi.
1980 – Türkiye’de 12 Eylül 1980 Darbesi’ne Giden Süreç 1979- 12 Eylül 1980: Van Cezaevi’nden tünel kazılmak suretiyle 33 mahkûm kaçtı.
1988 – Saddam Hüseyin’in emriyle Halepçe’ye zehirli gaz hücumu yapıldı.
1993 – Avrupa Kulüpler Kupası’nda finale yükselen ilk Türk basketbol ekibi Efes Bataryaysan, Yunanistan’ın Aris ekibine yenilerek ikinci oldu: 50-48.
1994 – TBMM tarafından dokunulmazlıkları kaldırıldıktan sonra nezaretine alınan beşi DEP’li altı milletvekili, Türk Ceza Kanunu’nun 125’inci maddesine muhalefet ettikleri bahanesiyle Devlet Güvenlik Mahkemesine sevk edildi. Vatana hıyanetle yargılanan milletvekilleri, hapsedilerek cezaevine konuldu.
1996 – Profesör İlhan Arsel’in “Biz Profesörler” isimli kitabının davasında Savcı Abdurrahman Yılancı, Dominant Yücel Yurdakul’u taraflılıkla yargılayarak yalanladı. Savcının Dominantı yalanlaması Türk adliye tarihinde ilk defa Doğruleşti.
1999 – Kosova’daki Sırp eforlarına karşı, 70 gün sürecek hava operasyonu başlatıldı.
2003 – Rachel Corrie, İsrail tankları tarafından ezilerek öldürüldü.
2004 – Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun Karadon maden ocağındaki grizu patlamasında, 8 Çinli emekçiden 5’i can verdi, 3’ü yaralandı.
2005 – İsrail, Eriha’yı resmi olarak Filistin idaresine devretti.
2014 – Kırım, müzakereli bir halkoylamasıyla Ukrayna’dan dağılıp Rusya’ya geçmeyi kabul etti.
Doğumlar
1399 – Xuande, Çin’in Ming Hanedanı’nın beşinci imparatoru ö. 1435
1750 – Caroline Herschel, Alman-İngiliz astronom ö. 1848
1751 – James Madison, ABD’nin 4. Başkanı ö. 1836
1755 – Jakob Laurenz Custer, İsviçreli bitki bilimci ö. 1828
1771 – Antoine-Jean Gros, Fransız ressam ö. 1835
1774 – Matthew Flinders, Birleşik Kraliyet Krallık Donanması albayı, denizcisi ve kartograf ö. 1814
1789 – Georg Ohm, Alman fizikçi ö. 1854
1789 – Francis Rawdon Chesney, İngiliz general ve kaşif ö. 1872
1794 – Ami Boué, Avusturyalı yerbilimci ö. 1881
1796 – Cincinnato Baruzzi, İtalyan heykeltıraş ö. 1878
1800 – Ninkō, Japonya’nın ananesel veraset kumpasına göre 120. imparatoru ö. 1846
1810 – Robert Curzon, Britanyalı diplomat ve gezgin ö. 1873
1813 – Gaëtan de Rochebouët, Fransız politikacı ö. 1899
1839 – Sully Prudhomme, Fransız şair ve Nobel Edebiyat Mükâfatı sahibi ö. 1907
1846 – Gösta Mittag-Leffler, İsveçli matematikçi ö. 1927
1846 – Jurgis Bielinis, Litvanya’lı yayıncı ve yazar ö. 1918
1853 – William Eagle Clarke, Britanyalı ornitolog ö. 1938
1859 – Aleksandr Stepanoviç Popov, Rus fizikçi ö. 1906
1862 – Wil van Gogh, Hollandalı hemşire ve erken feminist ö. 1941
1874 – Frédéric François-Marsal, Fransız politikacı ö. 1958
1878 – Henry B. Walthall, Amerikan sanatçı ve film oyuncusu ö. 1936
1879 – Mark Sykes, İngiliz yazar, diplomat, asker ve gezgin ö. 1919
1883 – Rudolf John Gorsleben, Alman Ariosofist, Armanist Armanen rünlerinin uygulayıcısı, mecmua editörü ve reyin yazarı ö. 1930
1890 – Solomon Mikhoels, Sovyet Yahudi aktör ve sanat rejisörü ö. 1948
1892 – César Vallejo, Perulu şair ve yazar ö. 1938
1896 – Otto Hofman, Nazi Almanyası’nda memur ö. 1982
1907 – Arkadi Vasilyev, Sovyet yazar ö. 1972
1908 – Robert Rossen, Amerikalı rejisör, senaryocu ve üretimci ö. 1966
1909 – Nubar Terziyan, Ermeni asıllı Türk sinema sanatçısı ö. 1994
1911 – Josef Mengele, Alman Nazi hekim ö. 1979
1912 – Pat Nixon, ABD’nin 37. Başkanı Richard Nixon’ın eşi ö. 1993
1915 – Haldun Taner, Türk yazar ö. 1986
1926 – Jerry Lewis, Amerikalı aktör, komedyen ve şarkıcı ö. 2017
1927 – Vladimir Komarov, Rus kozmonot ö. 1967
1932 – Walter Cunningham, Amerikalı NASA astronotu ö. 2023
1940 – Bernardo Bertolucci, İtalyan rejisör ö. 2018
1943 – Murat Belge, Türk yazar, tercüman, politik aktivist ve akademisyen
1946 – Mustafa Alabora, Türk tiyatro, sinema, dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı
1948 – Tomris İncer, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu ö. 2015
1953 – Richard Matthew Stallman, Amerikalı özgür yazılım aktivisti ve GNU projesi ile Özgür Yazılım Vakfı’nın kurucusu
1959 – Jens Stoltenberg, Norveçli ekonomist ve politikacı
1959 – Savina Yannatu, Yunan şarkıcı
1965 – Mustafa Taşkesen, Türk bürokrat
1967 – Lauren Graham, Amerikalı oyuncu
1971 – Alan Tudyk, Amerikalı aktör
1973 – Kutsi, Türk şarkıcı, besteci, oyuncu ve söz yazarı
1974 – Anne Charrier, Fransız oyuncu
1975 – Luciano Castro, Arjantinli oyuncu
1975 – Sienna Guillory, İngiliz oyuncu ve modeldir
1976 – Gökcen Özdoğan Enç, Türk politikacı
1979 – Leena Peisa, Fin müzisyen, söz yazarı
1980 – Felipe Reyes, İspanyol basketbolcudur
1980 – Bahri Tanrıkulu, Türk tekvando sporcusu
1986 – Alexandra Daddario, Amerikalı oyuncu
1986 – Toney Douglas, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu
1986 – Daisuke Takahashi, Japon buz patenci
1987 – Fabien Lemoine, Fransız futbolcudur
1989 – Blake Griffin, Amerikalı profesyonel basketbolcudur
1989 – Jung So-min, Güney Koreli oyuncu
1989 – Theo Walcott, İngiliz futbolcudur
1990 – Josef Hušbauer, Çek futbolcu
1991 – Reggie Bullock, Amerikalı profesyonel basketbolcu
1994 – Joel Embiid, Kamerunlu profesyonel basketbolcudur
1997 – Florian Neuhaus, Alman millî futbolcudur
1998 – Sefo, Türk rap şarkıcısı
Vefatlar
37 – Tiberius, Roma İmparatoru d. MÖ 42
455 – III. Valentinianus, Batı Roma İmparatoru d. 419
1185 – IV. Baudouin, Kudüs Krallığı’nın 1174 ile 1185 seneleri arasındaki hükümdarıdır d. 1161
1485 – Anne Neville, Galler Prensesi, İngiltere Kraliçesidir d. 1456
1608 – Seonjo, Joseon Krallığı’nın 14. kralı d. 1552
1649 – Jean de Brébeuf, Cizvit misyoner d. 1593
1664 – İvan Vıhovski, Kazak hetmanı d. ?
1678 – John Leverett, Massachusetts Körfezi Kolonisi’nin sondan bir evvelki valisi olmasıyla tanınan dominant, tüccar ve askerdi d. 1616
1736 – Giovanni Battista Pergolesi, İtalyan müzisyen d. 1710
1822 – Jeanne Louise Henriette Campan, Fransız eğitimci ve yazar d. 1752
1898 – Aubrey Beardsley, İngiliz illüstratör ve yazar d. 1872
1913 – Tatyos Efendi, Osmanlı Ermenisi müzisyen d. 1858
1919 – Yakov Sverdlov, Yahudi asıllı Rus devrimci d. 1885
1929 – Kel Hasan Efendi, Türk tuluatçı d. 1865
1935 – John James Richard Macleod, İskoç hekim ve fizyolog Nobel Fizyoloji veya Tıp Mükâfatı sahibi ve İnsülini bulanlardan d. 1876
1938 – Benliğin Friedell, Avusturyalı feylesof, tarihçi, gazeteci, oyuncu, kabare sanatçısı ve tiyatro eleştirmeni d. 1878
1940 – Selma Lagerlöf, İsveçli Nobel Edebiyat Mükâfatı sahibi ilk kadın yazar d. 1858
1944 – Mehmed Abdülkadir Efendi, II. Abdülhamid’in ve Bidâr Kadınefendi’nin oğlu d. 1878
1955 – Nicolas de Staël, Fransız ressam d. 1914
1957 – Constantin Brâncuși, Rumen heykelci ve modern soyut heykelciliğin liderlerinden d. 1876
1966 – Emin Türk Eliçin, Türk yazar d. 1906
1988 – Erich Probst, Avusturyalı futbolcu d. 1927
1998 – Pertev Naili Boratav, Türk toplum bilim analisti d. 1907
2000 – Thomas Ferebee, Amerikalı kaptan Atom bombası’nı atan Enola Gay uçağının bombacısı d. 1918
2003 – Rachel Corrie, Amerikalı barış aktivisti İsrail tankları tarafından ezilerek öldürüldü d. 1979
2010 – Ksenija Pajcin, Sırp şarkıcı d. 1977
2015 – Firuz Çilingiroğlu, Türk hukukçu ve Onursal Yargıtay Başsavcısı d. 1924
2016 – Frank Sinatra Jr., Amerikalı şarkıcı ve müzisyen d. 1944
2017 – Torgny Lindgren, İsveçli yazardır 1938
2018 – Louise Slaughter, Amerikalı politikacıdır d. 1929
2019 – Dick Dale, Amerikalı rock gitarcıyı ve müzisyeni d. 1937
2019 – Richard Erdman, Amerikalı oyuncu, komedyen, üretimci ve rejisördür d. 1925
2019 – Barbara Hammer, Amerikalı film imalcisi ve rejisörü d. 1939
2019 – Tom Hatten, Amerikalı sahne, televizyon, sinema oyuncusu, radyo ve televizyon sunucusu d. 1926
2019 – Yann-Fañch Kemener, Fransız şarkıcı ve müzisyen d. 1957
2019 – Muhammed Mahmud Veled Luli, Moritanyalı asker ve devlet adamı d. 1943
2019 – Yuliya Naçalova, Sovyet-Rus şarkıcı, oyuncu ve televizyon sunucusu d. 1981
2023 – Nicolas Alfonsi, Fransız politikacı ve hukukçu d. 1936
2023 – Sergio Bassi, İtalyan folk rock müziği şarkıcısı ve söz yazarı d. 1951
2023 – Menachem Friedman, İsrailli sosyolog ve akademisyen d. 1936
2023 – Haşim Betahi Gülpayegani, Tahran Eyaleti’nin İran Uzmanlar Meclisi temsilcisiydi d. 1941
2023 – Francesco Saverio Pavone, İtalyan hukukçu d. 1944
2023 – Saskia Post, Avustralyalı oyuncu d. 1961
2023 – Fariborz Raisdana, İranlı iktisatçı, sosyalist, aktivist, profesör d. 1945
2023 – Stuart Whitman, Amerikalı bir aktör d. 1928
2023 – Amaranth Ehrenhalt, Amerikalı ressam, heykeltıraş ve yazar d. 1928
2023 – Mauro Favilla, İtalyan politikacı d. 1934
2023 – Erhan Önal, Türk daha önceki futbolcu, futbol menajeri ve futbol yorumcusudur d. 1957
2023 – Sabine Schmitz, Alman otomobil yarışçısı ve televizyon sunucusu d. 1969
2023 – Slobodan Škrbić, Sırp asıllı Yugoslav daha önceki millî futbolcu d. 1944
