Tarihte 23 Mayıs gününde yaşanan doğumlar, vefatlar ve önemli hadiseler, “Tarihte bugün ne oldu?” başlığı ile yurttaşlar tarafından büyük bir merakla inceleniyor. Peki, tarihte bugün ne oldu 23 Mayıs? 23 Mayıs’ta ne oldu? Kim doğdu, kim can verdi? Detaylar haberimizde…
TARİHTE BUGÜN NE OLDU 23 MAYIS?
ALANA GELEN HADİSELER
1176 – Selahaddin Eyyubi’ye Halep’te suikast girişimi.
1766 – Büyük İstanbul Zelzelei olarak adlandırılan zelzele alana geldi. 4000’den fazla kişi can verdi.
1927 – Çin’in Xining vilayetinde zelzele: Takribî 200.000 ölü.
1929 – Şair Yahya Kemal Beyatlı, Madrid Elçiliği’ne atandı.
1931 – İstanbul şampiyonu Fenerbahçe, Yunanistan şampiyonu Olimpiakos’u 1-0 yendi.
1932 – Ağrı ayaklanmalarına katılan 34 kişi hakkında idam kararı verildi.
1942 – Meksika, II. Dünya Savaşı’nda müttefiklere katıldı.
1947 – Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Harry Truman, Türkiye’ye yapılacak dayanağı imzaladı. Dayanağı, Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Marshall’ın hakimiyet edeceği açıklandı. Aynı gün, General Oliver başkanlığındaki Amerika Birleşik Devletleri kuruli, Türkiye’ye yapılacak askeri dayanağı görüşmek üzere yurda geldi.
1950 – Demokrat Parti’nin 14 Mayıs’taki seçimlerden galibiyetle çıkmasıyla; Adnan Menderes, 19. Türkiye Hükûmeti’ni kurarak Başbakan oldu.
1950 – İsmet İnönü’nün Cumhurbaşkanlığı süresinin bitmesi ve Celâl Bayar’ın Cumhurbaşkanı seçilmesi.
1956 – 1200 kişilik İstanbul Bayrampaşa Cezaevi’nin esasi atıldı.
1958 – İstanbul Süleymaniye’de tarihi Siyavuş Paşa Konağı yandı.
1960 – Büyük Şili Zelzelei: Richter ölçeğine göre 9.5 büyüklüğündeki zelzelede, 4000 ile 5000 arasında insan can verdi. Bugüne kadar ölçülmüş en şiddetli depremdir.
1960 – Haberleşmeye sansür koyan Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı, beş kişinin bir araya gelerek gezmesini menetti.
1961 – İstanbul Belediyesi’nin düzenlediği Türk filmleri müsabakasında, Memduh Ün’ün yönettiği Kırık Çanaklar filmi, en iyi film seçildi.
1962 – Türk Kadınlar Birliği Kongresi hadiseli geçti. Günseli Özkaya Başkan seçildi.
1963 – AC Milan, Şampiyon Kulüpler Kupası’nı kazandı.
1963 – İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı, Hürriyet, Milliyet, Akşam ve Çevirmen gazetelerini kapattı.
1968 – Fransa’da sol muhalefetin, Hükümetin görevden alınması istemi, 11 rey farkla reddedildi. Sendikalar; Hükûmet ve işveren sendikalarıyla görüşme isteklerini bildirdi. Meclis göstericilere bağışlama çıkardı. Paris’te Daniel Cohn-Bendit’in oturma izninin geri alınmasına karşı gösteri yapıldı.
1971 – Bingöl’de alana gelen 6.7 büyüklüğündeki zelzelede 878 kişi can verdi.
1972 – İsrail Başkonsolosu Efraim Elrom, bir apartman dairesinde öldürülmüş olarak bulundu. Elrom, 16 Mayıs 1971’de kısa ismi THKP-C olan Türkiye Ulus Kurtuluş Partisi-Cephesi üyelerince kaçırılmıştı.
1972 – Orhan Kemal Roman Hediyeyi mükâfatını, Yılmaz Güney aldı.
1972 – Richard Nixon, Sovyetler Birliği’ni ziyaret eden ilk Amerika Birleşik Devletleri Başkanı oldu.
1980 – Sovyetler Birliği’nin Afganistan’ı işgaline karşı çıkmak emeliyle, Moskova Olimpiyatları’nı protesto eden Amerika Birleşik Devletleri’nin çağrısına uyan Bakanlar Heyeti, Türkiye’nin de olimpiyatlara katılmaması istikametinde karar aldı.
1987 – 216 maznunlu Milliyetçi Hareket Partisi davası sonuçlandı. 52 kişiyi öldürdükleri, 29 kişiyi de öldürmeye girişim ettikleri belirlenen maznunlardan; 11’i idam, 2’si ömür boyu, 16’sı ise otuz altışar sene hapis cezasına çarptırıldı.
1988 – Galatasaraylı futbolcu Tanju Çolak, ligde attığı 39 golle Metin Oktay’ın 38 gollük rekorunu kırdı.
1989 – Siirt’in Şeyhömer mevkinde, aralarında yabancı tebaalıların da bulunduğu 12 terörist ölü olarak ele geçirildi.
1990 – Kuzey Yemen ve Güney Yemen birleşerek Yemen Cumhuriyeti ismini aldı.
1990 – Microsoft, Windows 3.0’ü piyasaya sürdü.
1991 – Nazım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı heyetti.
1995 – Gözaltına alındıktan sonra kendisinden haber alınamayan Rıdvan Karakoç’un cesedi, Beykoz ormanlarında bulundu.
1997 – Tüzük Mahkemesi, Demokratik Barış Hareketi’nin DBH’nin kapatılma istemini reddetti.
2000 – Birleşik Arap Emirlikleri’nin başşehiri Abu Dabi’de, yalnızca kadınlara hizmet edecek dev bir alışveriş merkezi heyetti.
2007 – Ankara, Ulus’ta alana gelen patlama neticesinde; 5 kişi can verdi, 60 kişi de yaralandı.
2008 – Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Heyeti’nda, üniversite bulunmayan dokuz ilde; devlet, İstanbul’da da iki vakıf üniversitesi kurulmasını öngören kanun tasarısı kabul edildi. Böylece Türkiye’de üniversitesiz il kalmadı.
2010 – CHP’nin 33. Banal Kurultayı’nda Kemal Kılıçdaroğlu, 1246 delegenin oyu ile CHP Genel Başkanlığı’na resmen aday gösterildi.
2010 – Dubai’den gelen Hindistan Havayolları’na ait Boeing 737 tipi bir yolcu uçağı, Karnataka eyaletindeki Mangalore hava alanına inişe geçtiği sırada pisti ıskalayarak, hava alanının yakınındaki vadiye düştü. Uçaktaki 166 kişiden 8 kişi yaralı olarak kurtuldu.
2011 – 64. Uluslararası Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye mükâfatını, Hayat Ağacı The Tree of Life filmiyle Terrence Malick kazandı. Festivalde, Bir Zamanlar Anadolu’da filmiyle rejisör Nuri Bilge Ceylan ve Bisikletli Çocuk Le gamin au vélo filmiyle Jean-Pierre ve Luc Dardenne, Büyük Mükâfatı paylaştı.
2023 – Pakistan’da yolcu uçağı düştü: 97 kişi can verdi.
DOĞANLAR
1808 – Gerard de Nerval, Fransız şair ve yazar Romantizmin lideri ö. 1855
1813 – Richard Wagner, Alman opera bestecisi ö. 1883
1844 – Mary Cassatt, Amerikalı ressam ö. 1926
1859 – Sir Arthur Conan Doyle, İskoç yazar ö. 1930
1885 – Giacomo Matteotti, İtalyan sosyalist lider ö. 1924
1891 – Johannes R. Becher, Alman siyasetçi ve şair ö. 1958
1892 – Alfonsina Storni, modernist yarıyılda tanınmış bir Latin Amerikalı yazardır ö. 1938
1894 – Friedrich Pollock, Alman sosyal bilimci ve filozof ö. 1970
1895 – Agop Dilâçar, Türk dilleri üzerine uzmanlaşmış Türk dilbilimcidir ö. 1979
1895 – Nahid Gizemi Örik, Türk roman, hikâye ve reyin yazarı ö. 1960
1907 – Carl H. Fischer, Amerikalı bitki bilimci ö. 2005
1907 – Georges Remi Hergé, Belçikalı çizer çizgi roman kişiliki Tenten’in yaratıcısı ö. 1983
1907 – Laurence Olivier, İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu ö. 1989
1912 – Herbert Brown, İngiltere doğumlu Amerikalı kimyager ö. 2004
1919 – Paul Vanden Boeynants, Belçikalı bir politikacıydı ö. 2001
1920 – Thomas Gold, Avusturyalı astrofizikçi ö. 2004
1924 – Charles Aznavour, Ermeni asıllı Fransız şarkıcı, söz yazarı, oyuncu ve diplomat ö. 2018
1925 – Jean Tinguely, İsviçreli ressam, deneysel sanatçı ve heykeltıraş ö. 1991
1927 – George Olah, Macar-Amerikalı kimyager ö. 2017
1930 – Harvey Milk, Amerikalı politikacı ve LGBT aktivisti ö. 1978
1933 – Gül Gülgün, Türk sinema, dizi ve tiyatro oyuncusu ö. 2014
1940 – Ergün Uçucu, Türk tiyatro, sinema, dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı ö. 2019
1942 – Peter Bongartz, Alman oyuncu
1942 – Theodore Kaczynski, Amerikalı matematikçi, anarşist teorisyen ve eylemci
1943 – Betty Williams, Kuzey İrlandalı barış gönüllüsü d. 2023
1946 – George Best, Kuzey İrlandalı futbolcu ö. 2005
1950 – Michio Ashikaga, Japon eski millî futbolcudur
1953 – Cha Bum-kun, Koreli eski futbolcu ve alıştırman
1959 – Morrissey, İngiliz şarkıcı ve müzisyen
1960 – Yegane Asker kızı Ahundova, Azeri piyanist, besteci ve hoca
1960 – Hideaki Anno, Japon animatör, rejisör ve oyuncu
1968 – İgor Ledyahov, Eski Rus millî orta saha oyuncusudur
1970 – Naomi Campbell, Britanyalı süper model
1972 – Anna Belknap, Amerikalı oyuncu
1973 – Nikolaj Lie Kaas, Danimarkalı oyuncu
1976 – Daniel Erlandsson, İsveçli müzisyen ve Arch Enemy grubunun davulcusu
1978 – Ginnifer Goodwin, Amerikalı oyuncu
1978 – Katie Price, İngiliz şarkıcı ve manken
1979 – Maggie Q, Amerikalı aktris ve model
1980 – Nazanin Boniadi, İran kökenli İngiliz-Amerikan dizi ve sinema oyuncusu
1981 – Daniel Bryan, Amerikalı profesyonel güreşçidir
1983 – Lina Ben Mhenni, Tunuslu kadın aktivist, blog yazarı, eğitimci ve dilbilimci ö. 2023
1985 – Tranquillo Barnetta, İtalyan asıllı İsviçreli eski futbolcudur
1986 – Thanduyise Khuboni, Güney Afrika’lı futbolcudur
1987 – Novak Dokovic, Sırp tenisçi
1987 – Rômulo Souza Orestes Caldeira, Brezilyalı futbolcudur
1987 – Arturo Vidal, Şilili millî futbolcudur
1990 – Danick Snelder, Hollandalı hentbolcudur
1991 – Jared Cunningham, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusudu
1991 – Kentin Mahé, Fransız hentbolcudur
1994 – Joseph Attamah, Ganalı futbolcudur
1995 – Nazlıcan Ölçek, Türk basketbolcu
CAN VERENLER
192 – Dong Zhuo, Çin’de Geç Han Hanedanı döneminde yaşamış bir siyasetçi ve savaş ağasıydı d. 139
337 – I. Konstantin Büyük Konstantin, Roma İmparatoru d. 272
1067 – X. Konstantinos, 1059-1067 seneleri arasında tahtta kalan Bizans imparatoru
1068 – Go-Reizei, Japonya’nın ananesel veraset düzenine göre 70. imparatorudur d. 1025
1540 – Francesco Guicciardini, İtalyan tarihçi, diplomat ve devlet adamı d. 1483
1545 – Şir Şah, Surî Hanedanlığı’nın kurucusu ve ilk hükümdarı d. 1473
1667 – VII. Alexander, Papa d. 1599
1859 – II. Ferdinando, İki Sicilya’nın kralı d. 1810
1864 – Aimable Pélissier, Fransız general d. 1794
1868 – Julius Plücker, Alman fizikçi, matematikçi ve akademisyendir d. 1801
1873 – Alessandro Manzoni, İtalyan şair ve romancı d. 1785
1880 – Heinrich von Gagern, Almanya’nın birleşmesi’ni korunan devlet adamı d. 1799
1885 – Victor Hugo, Fransız yazar d. 1802
1898 – Edward Bellamy, Amerikalı sosyalist yazar d. 1850
1912 – Şair Eşref, Türk şair ve kaymakam d. 1847
1945 – Walter Krüger, Alman SS subayı d. 1890
1946 – Karl Hermann Frank, Alman Nazi subayı d. 1898
1955 – Nene Hatun, Türk kadın kahraman 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda d. 1857
1960 – İbrahim Çallı, Türk ressam d. 1882
1967 – Langston Hughes, Amerikalı şair ve yazar d. 1902
1969 – Semyon Aralov, Sovyet asker, devlet adamı ve devrimci d. 1880
1982 – Cevdet Sunay, Türk asker ve devlet adamı d. 1899
1983 – Albert Claude, Belçikalı biyolog ve Nobel Tıp veya Fizyoloji Mükâfatı sahibi d. 1899
1984 – Valeriy Voronin, Sovyet futbolcu d. 1939
1984 – Karl-August Fagerholm, Finlandiya Başbakanı d. 1901
1985 – Alister Hardy, İngiliz deniz biyoloğu; zooplankton ve deniz ekosistemi uzmanı d. 1896
1990 – Rocky Graziano, Amerikalı boksör d. 1922
2004 – Richard Biggs, Amerikalı oyuncu d. 1960
2010 – Martin Gardner, Amerikalı matematik ve fen yazarı d. 1914
2012 – Janet Carroll, Amerikalı oyuncudur d. 1940
2014 – Matthew Cowles, Amerikalı oyuncu ve yazar d. 1944
2016 – Adolf Born, Çek ressam, karikatürist ve çizgi film imalcisi d. 1930
2016 – Leonorilda Ochoa, Meksikalı oyuncu ve komedyen d. 1937
2017 – William Carney, Amerikalı siyasetçidir d. 1942
2017 – Oscar Fulloné, Arjantinli teknik direktör ve eski futbolcudur d. 1939
2017 – Nick Hayden, Amerikalı profesyonel motosiklet yarışçısı d. 1981
2017 – Dina Merrill, Amerikalı oyuncu d. 1923
2017 – Mickey Roker, Amerikalı caz müzisyenidir d. 1932
2017 – Zbigniew Wodecki, Polonya şarkıcı, müzisyen, besteci, oyuncu ve TV sunucusudur d. 1950
2018 – Alberto Dines, Brezilyalı mükâfatlı gazeteci ve yazardır d. 1932
2018 – Júlio Pomar, Portekizli ressam d. 1926
2018 – Philip Roth, Amerikalı yazar ve Pulitzer Mükâfatı sahibi d. 1933
2019 – Judith Kerr, Alman-İngiliz çevirmen ve yazar d. 1923
2019 – Sultan Ahmed Şah, Malezya Pahang Eyaleti Sultanıdır d. 1930
2023 – Ashley Cooper, Avustralyalı tenisçi d. 1936
2023 – Mory Kanté, Gineli şarkıcı, kora müzisyeni ve söz yazarı. d. 1950
2023 – Luigi Simoni, İtalyan eski futbolcu ve teknik direktör d.1939
2023 – Jerry Sloan, Amerikalı profesyonel eski basketbolcu ve basketbol baş alıştırmanı d. 1942
