Gnamımızda hemen her gnam, tarihte yaşanan önemli gelişmelere şahit oluyor ve bu gelişmeleri inceliyoruz. Yurttaşlar, tarihte 24 Mayıs gşöhreti ne olduğunu, önemli tarihi vakaları, doğumları ve vefatlari büyük bir merakla inceliyor. Peki, tarihte bugnam ne oldu 24 Mayıs? Ayrıntılar haberimizde…
TARİHTE BUGNAM NE OLDU 24 MAYIS?
24 MAYIS ALANA GELEN HADİSELER
1218 – Beşinci Haçlı seferi’nde Haçlılar, Akka şehrini Eyyubiler’e vazgeçtiler.
1844 – Amerikalı mucit Samuel Morse, Amerika Birleşik Devletleri Senatosu üyelerinin de hazır bulunduğu bir deneyle, Amerika Birleşik Devletleri Kongre binasından Baltimore’da bir tren istasyonuna kendi icadı olan Mors alfabesiyle ilk iletiyi gönderdi.
1883 – Üretimi 14 sene süren New York’taki Brooklyn Köprüsü trafiğe açıldı.
1921 – Mustafa Kemal Paşa’ya suikast için Ankara’ya geldiği ispatlanan İngiliz ajanı Mustafa Sagir idam edildi.
1921 – Amerika Birleşik Devletlerinde, Sacco ve Vanzetti’nin yargılanmalarına başlandı.
1924 – Yabancı şirketlerce işletilen Osmanlı Anadolu Demiryolları CFOA Şirketi’nin millileştirilmesi için Anadolu-Bağdat Demiryolları Müdiriye-i Umumiyesi heyetti.
1940 – Igor Sikorsky, ilk galibiyetli tek rotorlu helikopter uçuşunu Doğruleştirdi.
1941 – Danimarka Kanalı Savaşı’nda, İngiliz zırhlısı HMS Hood, DKM Bismarck tarafından daldırıldı.
1943 – Polonya’daki Auschwitz toplama kampında “vefat meleği” ismiyle anılan hekim Josef Mengele göreve başladı. Mengele, tutuklular üzerinde yaptığı vahim deneylerle biliniyordu.
1945 – Krasnodar Kray’da Karadeniz kıyısındaki Şapsığ Milli Rayonu lağvedildi.
1956 – İlk Eurovision Şarkı Müsabakası, İsviçre’nin Lugano kentinde düzenlendi. 7 ülkenin katıldığı şarkı müsabakasını, ev sahibi İsviçre ismine yarışan Lys Assia’nın seslendirdiği, Refrain isimli şarkı kazandı.
1961 – İmralı Adası’ndaki 2 bin mahkûmun barındığı cezaevinde çıkan isyan bastırıldı.
1964 – Peru’da bir futbol maçında kargaşa çıktı: 135 kişi can verdi.
1976 – Londra’dan Washington’a ilk Concorde seferi başladı.
1979 – Yüzde 85’i yerli malzeme ile üretilen ilk Türk uçağı ‘Mavi Işık 79-XA’, Kayseri İkmal Merkezi’nde galibiyetli bir sınama uçuşu Doğruleştirdi.
1981 – Türk Hava Yolları’nın “Haliç” uçağı, 4 kişi tarafından Bulgaristan’a kaçırıldı. Militanlar 47 yandaşlarının ceza evinden çıkarılmasını istediler, ancak ertesi gnam tutuldular.
1983 – Bulvar gazetesinin düzenlediği müsabakada Türkiye Güzeli seçilen Hülya Avşar’ın evli olduğu ortaya çıkınca, ikinci güzel Dilara Haraççı Kraliçe ilan edildi.
1989 – Bulgaristan’dan Türkiye’ye lüzumlu göç başladı.
1991 – İsrail, Süleyman İşlemi ismini verdiği bir askerî işlemle Etiyopyalı Yahudileri İsrail’e getirmeye başladı.
1993 – PKK pususu: Bingöl-Elâzığ karayolunda pusu kuran PKKlılar, 33 silahsız askeri öldürdü.
1993 – Eritre, Etiyopya’dan bağımsızlığını kazandı.
2000 – İsrail, Güney Lübnan’da 22 yıldır sürdürdüğü işgale son verdi.
2003 – Letonya’nın başşehiri Riga’da Doğruleştirilen 48. Eurovision Şarkı Müsabakası’nı Türkiye ismine yarışan Sertab Erener, Everyway That I Can isimli şarkı ile kazandı.
2004 – Kuzey Kore’de cep telefonları menedildi.
2008 – Dima Bilan, Believe isimli şarkı ile Eurovision’da Rusya’ya ilk birinciliği getirdi.
2014 – Ege Denizi’nde Semadirek adası sarihlerinde 6.5 şiddetinde bir zelzele oluştu.
DOĞANLAR ŞÖHRETLİLER
MÖ 15 – Germanicus Julius Caesar Claudianus, Romalı general ö. 19
1544 – William Gilbert, İngiliz hekim ve fizikçi ö. 1603
1686 – Gabriel Fahrenheit, Alman fizikçi ve cıvalı termometrenin mucidi ö. 1736
1743 – Jean-Paul Marat, Fransız bilim adamı ve tıp hekimi ö. 1793
1794 – William Whewell, İngiliz polimat, bilim insanı, anglikan rahibi, filozof, teolog ve bilim tarihçisi ö. 1866
1802 – Aleksandre Orbeliani, Gürcü romantik şairi, reyin yazarı, gazetecisi ve tarihçisi ö. 1869
1819 – I. Victoria, Birleşik Kraliyet Kraliçesi ö. 1901
1905 – Mihail Şolohov, Rus yazar ve Nobel Edebiyat Mükâfatı sahibi ö. 1984
1911 – Ne Win, Burmalı diktatör ö. 2002
1914 – Herbert L. Anderson, Manhattan Projesi’ne katkı sağlayan Amerikalı nükleer fizikçi ö. 1988
1914 – George Tabori, Macar tiyatro rejisöri, yazar, senarist ö. 2007
1928 – Adrian Frutiger, İsviçreli yazar ve sanatçı ö. 2015
1931 – Michael Lonsdale, Fransız oyuncu ve ressam ö. 2023
1932 – Arnold Wesker, İngiliz reyin ve film senaryo yazarı ö. 2016
1937 – Charly Antolini, İsveçli caz bateristi müzisyen
1937 – Archie Shepp, Amerikalı caz saksofoncu
1938 – Prince Buster, Jamaikalı reggae ve rock müzisyeni, şarkıcı ve besteci ö. 2016
1940 – Joseph Brodsky, Rus şair ö. 1996
1941 – Bob Dylan, Amerikalı müzisyen ve yazar
1942 – Hannu Mikkola, Eski Dünya Ralli Şampiyonu olan Finli otomobil yarışçısı ö. 2023
1944 – Patti LaBelle, Amerikalı şarkıcı, yazar, aktris ve girişimci
1945 – İdris Jetu, Fas eski başbakanı
1946 – Ayten Uncuoğlu, Türk oyuncu
1946 – Tansu Çiller, Türk ekonomist, akademisyen ve siyasetçi Türkiye’nin ilk kadın Başbakanı
1946 – Thomas Nordahl, İsveçli eski millî futbolcu ve spor yorumcusu
1946 – Irena Szewinska, Eski Polonyalı Olimpiyat kadın atletizm sporcusu ö. 2018
1949 – James Broadbent, Oscar, BAFTA ve Altın Küre mükâfatı sahibi İngiliz oyuncu
1951 – Jean-Pierre Bacri – Fransız oyuncu ve senarist ö. 2023
1953 – Alfred Molina, İngiliz tiyatro ve sinema oyuncusu
1956 – Sean Kelly, İrlandalı bir eski profesyonel yol bisikleti yarışçısı
1959 – Emire Eren Keskin, Türk avukat
1960 – Kristin Scott Thomas, İngiliz-Fransız oyuncu
1964 – Ray Stevenson, İrlanda asıllı İngiliz oyuncu
1965 – John C. Reilly, Amerikalı oyuncu
1966 – Eric Cantona, Fransız futbolcu
1967 – Tamer Karadağlı, Türk oyuncu
1968 – Emrah Yücel, Türk grafik tasarımcı
1970 – Gülay, Türk şarkıcı
1973 – Jill Johnson, İsveçli şarkıcı ve şarkı lafı yazarı
1973 – Ruslana, Ukraynalı şarkıcı, dansçı, imalci, besteci
1974 – Dan Houser, İngiliz reyin imalcisi, yazarı ve seslendirme sanatçısı
1979 – Tracy McGrady, Amerikalı eskiden NBA’de oynamış profesyonel basketbolcu
1981 – Kenan Bajramovic, Boşnak millî basketbolcudur
1981 – Penny Taylor, Avustralyalı basketbolcudur
1982 – Elvis Beasley, Amerikalı orta saha oyuncusu
1982 – Víctor Bernárdez, Honduraslı millî futbolcudur
1982 – Damien Chrysostome, Beninli millî futbolcudur
1983 – Custódio Castro, Portekizli eski millî futbolcu
1983 – Zydrunas Karcemarskas, Litvan eski futbolcudur
1984 – Lucien Aubey, Kongolu millî futbolcu
1984 – Alma Zadic, Avusturyalı bir avukat ve politikacıdır
1985 – Cemre Atmaca, Türk oyuncu
1985 – Jordi Gómez, İspanyol futbolcudur
1986 – Ludovic Baal, Fransa millî futbolcusu
1986 – Saúl Berjón, İspanyol futbolcudur
1986 – Ladislas Douniama, Kongolu futbolcudur
1986 – Jordan Metcalfe, İngiliz oyuncu
1986 – Evandro Roncatto, Brezilyalı futbolcudur
1986 – Abdülaziz Tevfik, Darılı millî futbolcudur
1987 – Fabio Fognini, İtalyan profesyonel tenis oyuncusu
1987 – Deborah François, Belçikalı oyuncu
1987 – Damir Kedzo, Hırvat şarkıcı
1988 – Daniella Álvarez, Kolombiyalı manken
1988 – İlya İlyin, Kazak halterci
1988 – Ramón Osni Moreira Lage, Brezilyalı eski futbolcudur
1989 – Izu Azuka, Nijeryalı futbolcudur
1989 – Yannick Bolasie, Fransız asıllı Kongo DC millî futbolcusu
1989 – Cauê, Brezilyalı futbolcudur
1989 – G-Eazy, Amerikalı rapçi
1989 – Brianne Howey, Amerikalı aktris
1989 – Kalin Lucas, Amerikalı profesyonel basketbolcudur
1989 – Adil Taarabt, Faslı millî futbolcudur
1990 – Daniel García Carrillo, İspanyol futbolcudur
1990 – Sandra Vinces, Ekvadorlu manken
1999 – Anderson Esiti, Nijeryalı futbolcudur
1994 – Naoki Kawaguchi, Japon futbolcudur
1994 – Dimash Kudaibergen, Kazak şarkıcı, bestekâr
1994 – Jarell Martin, Amerikalı profesyonel basketbolcu
1994 – Rodrigo De Paul, Arjantinli futbolcu
1994 – Milda Valciukaite, Litvan kürekçi
1998 – Daisy Edgar-Jones, İngiliz aktris
CAN VEREN ŞÖHRETLİLER
189 – Eleuterus, Takribî olarak 174 – 189 seneleri arasında papalık görevinde bulunmuştur d. ?
1136 – Hugo de Payens, Tapınak Şövalyeleri’nin ilk büyük üstadı d. 1070
1524 – Şah İsmail, Türk Safevî İmparatorluğu’nun kurucusu d. 1487
1543 – Mikolaj Kopernik, Polonyalı astronom ve Güneş Sistemi’nin kaşifi d. 1473
1792 – George Brydges Rodney, Büyük Britanya Kraliyet Donanması’nda deniz subayı d. 1719
1817 – Juan Meléndez Valdés, İspanyol neoklasik şair d. 1754
1823 – Franz de Paula Adam von Waldstein, Avusturyalı asker, kaşif, bitki ve doğa bilimci d. 1759
1848 – Annette von Droste-Hülshoff, Alman yazar d. 1797
1879 – William Lloyd Garrison, Amerikalı sosyal reformcu d. 1805
1903 – Marcel Renault, Renault Otomotiv Sanayi’nin üç kurucusundan birisidir d. 1872
1907 – Zacharie Astruc, Fransız heykeltıraş, ressam, şair ve sanat eleştirmeni d. 1833
1928 – Teotig, Ermeni yazar ve salnameci d. 1873
1945 – Robert Ritter von Greim, Nazi Almanyası Hava Güçleri Komutanı d. 1892
1948 – Jacques Feyder, Belçikalı film rejisöri ve senarist d. 1885
1950 – Archibald Wavell, İngiliz asker d. 1883
1957 – İbnülemin Mahmut Kemal İnal, Türk yazar, tarihçi, müzeci ve mutasavvıf d. 1870
1959 – John Foster Dulles, Amerikalı avukat ve siyaset adamı d. 1888
1965 – Aşot Madat, Türk tiyatro sanatçısı
1973 – Selahattin Batu, Türk veteriner hekim, akademisyen, siyasetçi, edebiyatçı d. 1905
1974 – Duke Ellington, Amerikalı caz müzisyeni d. 1899
1979 – André Luguet, Fransız film oyuncusu d. 1892
1991 – İsmail Selen, Türk asker suikast neticeyi d. 1931
1995 – Harold Wilson, İngiliz siyasetçi ve Başbakan d. 1916
2010 – Paul Gray, Amerikan bas gitarist Slipknot d. 1972
2015 – Tanith Lee, İngiliz çizgi roman, bilimkurgu ve hikâye yazarı d. 1947
2016 – Burt Kwouk, Çin kökenli İngiliz-Britanyalı oyuncu d. 1930
2017 – Denis Johnson, Amerikalı yazar d. 1949
2017 – Jared Martin, Amerikalı sinema ve dizi oyuncusu d. 1941
2017 – Pierre Seron, Belçikalı çizgi roman sanatçısı ve çizer d. 1942
2018 – Gudrun Burwitz, Nazi Partisi NSDAP’nin önde gelen üyesi olan Reichsführer-SS Heinrich Himmler’in kızı ve Nihai Çözüm’nam baş mimarı d. 1929
2018 – Jerry Maren, Amerikalı oyuncu d. 1920
2019 – Gianfranco Bozzao, Eski İtalyan futbolcu d. 1936
2019 – Murray Gell-Mann, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Mükâfatı sahibi d. 1929
2023 – Mukar Çolponbayev, Kırgız politikacı d. 1950
2023 – Makbul Hossain, Bangladeşli politikacı ve iş insanı d. 1950
2023 – Hüseyin Ahmed kanjoi, Pakistanlı politikacı d. 1985
2023 – Lily Lian, Fransız şarkıcı d. 1917
2023 – Lucia Mee, Kuzey İrlandalı aktivist d. 1999
2023 – Dinaldo Wanderley, Brezilyalı politikacı d. 1950
