Fahrettin Altay Biyografisi
Kurtuluş Savaşı komutanlarından olan Fahrettin Altay, Başkomutanlık Alan Savaşı‘nda İzmir’e giren ilk Türk komutandır.
Fahrettin Altay, 1880 senesinde Arnavutluk’un İşkodra kentinde doğdu. 1900 senesinde Harp Okulu’nu, 1902 senesinde de Harp Akademisi’ni bitirdikten sonra ilk vazife yeri olan Dersim’e, VI. Ordu’da aşiret süvari alayının eksiltilmesi için gönderildi ve burada 8 sene vazife yaptı. 1910 senesinde Harbiye I. Şube müdürlüğüne atandı. Ardından Büyükçekmece’de Donanma Komutanlığı’nda bir müddet vazife yaptı.
Balkan Savaşı sırasında Bulgar ordusunun Edirne’ye kadar ilerlemesi üzerine 1913‘de Çatalca Aşiret Süvari Tugayı’nın başına geçerek Bulgar ataklarını önledi. 1914 senesinde yarbaylığa yükseldi ve evvel IV. Kolordu Kurmayı daha sonra da ikinci kere Erkan-ı Harbeye Şube müdürlüğü yaptı. 1915 senesinde albaylığa terfi etti.
V.Ordu’nun emrinde çalışan Altay, 1917‘de Vehip Paşa ile birlikte Almanya’ya giden kurulda yer aldı. Aynı sene 26. Tümen komutanlığı, 1918‘de 15. Kolordu Komutan vekilliğine ve gene aynı sene tekerrür 12. Ordu komutanlığına atandı. I. Dünya Savaşı bittiğinde III. Kolordu Komutanı olan Fahrettin Altay, Kurtuluş Savaşı süresince 12. Kolordu Kumandanı olarak 1920‘de Delibaş İsyanı’nın bastırılmasında, Sakarya Alan Muharebesi’nde, I. ve II. İnönü Savaşları’nda vazife aldı.
1921 senesinde Kurtuluş Savaşı’nda gösterdiği başarı ile tümgeneralliğe yükseldikten sonra mesullüğü genişletilerek Kolordu Komutanı yetkisiyle Süvari Grup Komutanğı’na getirildi.
1920 senesinde açılan Türkiye Büyük Millet Meclisi‘nde Mersin Milletvekili olarak ismi geçse de çatışmaların içinde bulunduğundan vazifeini yerine getiremiyordu. Kurtuluş Savaşı’nın son yılındaki çarpışmalarda Afyon, Alaşehir, Uşak, Altıntaş çevresindeki çarpışmalarda Altay’ın süvarileri büyük hizmet gördü. Kaçış halinde yunan ordusunu kovalayarak İzmir’e giren ilk süvari birlikleri de Altay’ın emrindeydi. Bu başarılarının neticeyi olarak Altay o sene korgeneralliğe yükseltildi. Süvari kolordu komutanlığının yanı gizeme bir ara I. Ordu komutan vekilliği de yaptı.
1923 senesinde yapılan seçimlerde tekerrür milletvekili seçildi. Ancak askerlik ve milletvekilliğinin beraber yürümemesi üzerine Mustafa Kemal Atatürk’ün tavsiyesi üzerine meclisten parçaladı.
1944 senesinde I. Kolordu Komutanı olan Fahrettin Altay, aynı sene İran ve afganistan arasındaki hudut ihtilafı mevzusunda hazırladığı rapor ile hakemlik yaptı. Ertesi sene Yüksek Askeri Şura üyeliği yaptığı sırada yaş haddinden dolayı emekli oldu.
İzmir’deki Altay Spor Kulübü‘nü ziyareti sırasında Mustafa Kemal ATATÜRK ile birlikte İngiltere-Altay maçını izlemişlerdi. Soyadı yasanın çıktığı yarıyıl İran’da olması sebebiyle Atatürk kendisine bu hatıraya istinaden “Altay” soyadını vermişti.
Askerlik hayatı sona erdikten sonra tekerrür siyasete giren Altay, 1946–1950 seneleri arasında Burdur Milletvekilliği yaptı. Demokrat Parti‘nin kuruluşunda önemli rol oynadı ve 1950li senelerden sonra siyasetten çekilerek İstanbul’a yerleşti. 26 Ekim 1974‘de İstanbul’da yaşamını kaybetti. Ankara’daki Devlet Mezarlığı’na defnedildi.
