Gaetano Donizetti Biyografisi
İtalyan opera bestecisi olan Donizetti, çok rakamda İtalyanca ve Fransızca opera bestelemiş ve bu sanatın gelişiminde Rossini ile Verdi arasında bir geçiş safhası oluşturmuştur.
Donizetti, babası ori ise müzikten kavrayan hoş sesli bir bayan olan Marianna ’nın ikinci oğlu olarak dünyaya geldi.
Anne ve babası Donizetti ’yi bilim adamı olarak yetiştirmek istemişlerse de o, müziğe karşı gösterdiği büyük alaka üzerine, piyano ve armoni dersleri almaya başladı.Küçük yaşta beste sınamaları, oda müziği yapıtları yazdı.
1803 senesinde ilkokula başlayan Donizetti ’nin müzik kabiliyetini hocaları hemen fark etti. Özel günlerde ve şenliklerdeki müzik becerisiyle herkesin sevgisini kazandı.
Müziğe olan büyük istek ve kabiliyetini gören ailesi 1808 senesinde ilkokulu iyi derecede bitiren Donizetti ’yi Bergamo ’daki müzik lisesine yazdırdı.Burada Bavyeralı rahip ve opera bestecisi Giovanni Simone Mayr ’dan armoni dersleri aldı.Bir müddet sonra Bolanya ’ya giderek Pilotti ve P.Mattei ’den kontrpuan ve bestecilik eğitimi aldı.
Donizetti ilk başarısını 1818 senesinde Venedik ’teki San Luka Tiyatrosu ’nda sahnelenen “Borgonya Kontu Enrico” isimli operasıyla kazandı.
Sanatçı yapıtlarında Rossini ’yi misal olarak benimsedi ve bereketlilik açısından onu bile geçerek her sene en az 3-4 opera besteledi.
1827 senesinde daha ileri giderek müzik organizatörü Barbaja ’nın aracılığı ile Napoli, Milano ve Viyana tiyatroları için üç senede 12 opera besteledi.
Donizetti ’nin şöhreti 1830 senesinde başrolünü Giuditta ’nın oynadığı “Anna Bolena” isimli operasıyla henüz 33 yaşındayken Avrupa başkentlerine ve sonunda da Amerika ’ya erişti.
Bunun ardından 1832 ’de 2 perdelik “Aşk İksiri” isimli yapıtı, 1833 ’de de “Lucrezia Borgia” isimli yapıtını bitirdikten sonra 1834 ’de Napoli Müzik Mektebi ’nun Profesörlüğüne, bir müddet sonrada müdürlüğüne atandı.
1835 ’de İskoçya ’da, 1700 tarihinde geçen bir vakayı mevzu alan 3 perdelik şatafatlı “Lammermorlu Lucia” isimli operasını yazdığı sene , Rossini emekliye bölmüş, Bellini, genç yaşta yaşamını kaybetmesi sebebiyle alan Donizetti ’ye kaldı.
1839 ’da bir operasının sansürlenmesi üzerine Paris ’e gitti ve oraya yerleşerek başkentin operası için sipariş edilen, “Alayın Kızı” ve “Kralın Favorisi” isimli operaları yazdı.
Donizetti, İtalya ’ya döndükten sonra 1841 ’de Roma ’da ve Milano ’da sahneye konan iki operası büyük başarı kazandı.
1842 ise Viyana ’da sergilenen operaları o kadar çok beğenildi ki imparator, Donizetti ’ya Saray Besteciliği ve İmparatorluk Orkestra Şefliği payesi verdi.
Donizetti, 1828 senesindeyken beğenerek evlendiği eşi Virginya Vasseli ’yi kaybettikten sonra kendini giderek melankoliğe kaptırdı.
Paris ’te o sevinçli ve hareketli yapıtlarının sahneye koyulduğu sıralarda büyük bir hastalığı tutulan Donizetti sonunda us balansını yitirerek 1847 senesinde doğduğu yer olan Bergamo ’ya getirildi.
Ardından bir sene geçtikten sonra hastalık nöbetleri arasında henüz 50 yaşındayken Bergamo ’da 8 Nisan 1848 seneyi yaşamını kaybetti.
Ehemmiyetli Yapıtları: Büyük Alfredo, Liverpoollu Emilia, Tiyatroya Uyanlar ve Uymayanlar, Sardaam Belediye Başkanı, Golconda Kraliçesi, Kutsal Perşembe, Kenilworth Şatosu, San Domingo Adasındaki Deli, Verghy ’nin Mücevheri, Byron ’dan, Don Pasquale.
