IV. Kılıç Arslan Biyografisi
15. Anadolu Selçuklu Sultanıdır.
IV. Kılıç Arslan, 1237 senesinde Konya‘da doğmuştur. 13. Anadolu Selçuklu Sultanı olan II. Gıyaseddin Keyhusrev‘in ortanca oğludur. Bütün ismi Rükneddin Kılıç Arslan ’dır. Annesi babasının bir rum cariyesidir. II. İzzeddin Keykavus abisi ve II. Alaaddin Keykubad kardeşidir. IV. Kılıç Arslan, Moğol Hanı Göyük Han ’ın tahta çıkış törenine katılmış ve ondan aldığı sultanlık yarlığı ile dönüşte Sivas ’da ağabeyi II. İzzeddin Keykavus ’u azlederek yerine tahta çıkmıştır.
Babası II. Gıyaseddin Keyhusrev, 1246 senesinde Antalya, Alanya ’da 25 yaşında can verdiğinde bir Bizans papazının kızından doğan büyük oğlu II. İzzeddin Keykavus 11 yaşındaydı. Rum cariyesinden doğan 2. oğlu IV. Kılıçarslan, 9 yaşında idi. Gürcü kraliçesi Rusudan ’ın kızı 2. Tamara ’dan doğan 3. oğlu II. Alaaddin Keykubad, 7 yaşında idi. II. Gıyaseddin Keyhusrev, can vermeden evvel minik oğlu II. Alaaddin Keykubad ’i veliaht olarak vasiyet etmişti. Ancak güçlü vezir Celaleddin Karatay, üç şehzadeyi birlikte tahta oturtmuş, cuma hutbelerini üçü ismine okutmuştur.
Celaleddin Karatay da II. İzzeddin Keykavus ’un saltanat naibi oldu. Ancak vezir Şemseddin Muhammed devleti tek başına idaremeye kalkınca Celaleddin Karatay onu 25 Mart 1249 tarihinde can verdirtip yönetimi eline aldı.
Tahta evvel II. İzzeddin Keykavus geçti ve aynı sene içinde kardeşi IV. Kılıç Arslan ’ı Moğol Hanı Güyük ’şöhret tahta çıkma merasiminde hazır bulunmak üzere Moğolistan ’a elçi olarak gönderdi. Moğollar IV. Kılıç Arslan ’dan memnun kalarak onu Anadolu Selçuklu Sultanı olarak tanıdılar. IV. Kılıç Arslan 1248 ’de Sivas ’ta tahta çıktı. Böylece II. İzzeddin Keykavus ve IV. Kılıç Arslan arasında taht müzakereleri başladı. Taht müzakereleri sırasında Uluborlu kalesini tutuklandı. Üçüncü ve en minik kardeş olan II. Alaaddin Keykubad da taht münakaşalarına katıldı. Ancak Anadolu ’nun ileri gelenlerinin araya girmesi ve vezir Celaleddin Karatay ’ın çabaları ile üç kardeş ortak olarak saltanat sürmeye ikna edildiler. Böylece 1249 senesinde Anadolu Selçuklu Devleti tarihinde 8 sene sürecek üçlü iktidar yarıyılı başlamış oldu.
Ortak süren bu saltanat yarıyılında yaş sırasıyla üç sultanın da ismi hutbede okunuyor, sikke, kitâbe ve belgelere yazılıyordu; bazen de büyük sultan sıfatıyla yalnızca II. İzzeddin Keykavus zikrediliyordu.
II. İzzeddin Keykavus, Kızılırmak akarsusunun batısında karar sürdü. IV. Kılıç Arslan ve II. Alaaddin Keykubad da Kızılırmak ’ın doğusunda Tokat merkezli doğu şehirlerinin başında karar sürdüler. 1256 senesinde Moğol kumandanı Baycu Noyan tekerrür Anadolu‘ya bir sefer yaptı. Aksaray yakınlarında II. İzzeddin Keykavus ’un ordusunu hezimete uğrattı ve böylece Anadolu tamamen Moğol dominantlığına girmiş oldu.
1254 senesinde Moğol hükümdarı Mengü Han ’ın buluşmaya çağırdığı kongreye katılmak için yola çıkan II. İzzeddin Keykavus Sivas ’a geldiğinde Celaleddin Karatay ’ın vefat haberini aldı ve kapıldığı büyük yeis sebebiyle Moğolistan ’a gitmekten bırakıp yerine minik kardeşi II. Alaaddin Keykubad ’ı yollamaya karar verdi, bu gidişatı bir mektupla Mengü Han ’a bildirdi. II. Alaaddin Keykubad ’ın maiyetinde Seyfeddin Torumtay, Şücâeddin Abdurrahman ve Lala Bedreddin Muslih gibi kumandan ve devlet adamları da vardı; bu şahıslar, babası tarafından veliaht ilân edilmesin hakkı olduğunu sarihçe söylüyorlardı. Bunlar, Moğollar ’ın para ve mülke karşı dinledikleri zaafı çok iyi bildikleri için Selçuklu tahtının yalnızca II. Alaaddin Keykubad ’a tevcih edileceğinden ve kendilerine de ehemmiyetli mevkiler verileceğinden emindiler; zira yanlarında çok bedelli armağanlar götürüyorlar, bu sebeple de korkmadan konuşuyorlardı. Bu laflarından dolayı onlardan hiçbiri Keykubad ’a refakat etmekten alıkonulmadı ve hepsi bu biçimde Erzurum ’a vardı.
Erzurum ’da bir gece kalarak yemek yiyip alkol aldıktan sonra yatmak için odalarına çekildiler, fakat sabahleyin II. Alaaddin Keykubad odasında ölü bulundu. Vefat sebebi incelendi, ancak anlaşılmadı. II. Alaaddin Keykubad 1257 ’da bilinmeyen sebeplerle can verince taht da sadece iki kardeşe kalmış oldu.
Daha sonra Moğollar ile yapılan savaşta yenik düşen II. İzzeddin Keykavus evvel Antalya ’ya sonra da deniz yolu ile 1260 senesinde istanbul ’a giderek Bizans’a sığındı. Bizans’dan da Kırım’a kaçtı ve 1279 senesinde orada can verdi.
IV. Kılıç Arslan, 1260-1265 seneleri arasında tek başına karar sürdü.
IV. Kılıç Arslan, 1265 senesinde 28 yaşında iken bir ziyafet sırasında Moğollar tarafından bilave edilmedik bir biçimde öldürüldü ve Konya’da Sultanlar Türbesine gömüldü. Yerine çocuk yaştaki oğlu III. Gıyaseddin Keyhüsrev d.1259 Moğolların kuklası olarak sultan duyuru edildi.
