22 Mart tarihinde yaşanan doğumlar, vefatlar ve önemli vakalar, “Tarihte bugün ne oldu?” başlığı ile yurttaşlar tarafından büyük bir merakla inceleniyor. Peki, tarihte bugün ne oldu 22 Mart? 22 Mart’ta ne oldu? Kim doğdu, kim can verdi? Detaylar haberimizde…
1737 – Osmanlı Devleti’nde Veziriazamlığa, Yeğen Mehmed Paşa’nın yerine Hacı İvazzade Mehmed Paşa getirildi.
1829 – Yunanistan’ın kuruluşuna ilişkin protokol, Londra’da tertip edilen konferansta Avrupa devletleri elçilerince imzalandı.
1888 – İngiltere’de, dünya futbolunun en eski futbol organizasyonu olan English Football League kuruldu.
1921 – Kurtuluş Savaşı: Kuvâ-yi Milliye eforlari, Fransız ordusu birliklerini Feke’yi terk etmek zorunda bıraktı.
1933 – İlk düzenli toplama kampı olan Dachau Toplama Kampı kuruldu.
1939 – Memel, günümüz Klaipėda ve civarı Almanya’ya katıldı.
1942 – II. Dünya Savaşı: İkinci Sirte Muharebesi Kraliyet Donanması ile Regia Marina arasında alana gelen deniz muharebesi
1943 – Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri arasında, karşılıklı radyo yayın servisi açıldı.
1944 – II. Dünya Savaşı: Monte Cassino Muharebesinde, Alman direnişi kırıldı.
1945 – Mısır, Suriye, Lübnan, Ürdün, Suudi Arabistan, Irak ve Yemen, Kahire’de Arap Birliği’ni kurdular.
1963 – Tarihin en iyi beş surat albümü arasında gösterilen The Beatles’ın ilk albümü, Please Please Me piyasaya sürüldü.
1963 – Yassıada mahkemelerinde idama mahkûm edilen, ancak cezası müebbet mapusa çevrilen eski Cumhurbaşkanı Celâl Bayar’ın, tahliye kararı çıktı.
1967 – Güney Kore’de Daewoo şirketi kuruldu.
1968 – Paris’te, Nanterre Üniversitesi’nde, Amerika Birleşik Devletleri’nin Vietnam’da yürüttüğü savaşa karşı çıkan ve eğitimde reform yapılmasını isteyen öğrenciler, Daniel Cohn-Bendit’in liderliğinde üniversitenin birinci amfisini işgal ederek, “68 vakaları”nı başlattı.
1969 – Devrimci Milliyetçi Gençlik Kongreyi, İstanbul’da toplandı. Kısa ismi FKF olan Fikir Kulüpleri Federasyonu lideri Yusuf Küpeli ile Deniz Gezmiş bir manifesto yayımladılar. “Bütün bağımsız ve Doğruten demokratik Türkiye” amaçi için gayret programını açıkladılar.
1980 – Türkiye’de 12 Eylül 1980 Darbesi’ne Giden Süreç 1979- 12 Eylül 1980: Türkiye Büyük Millet Meclisinde yapılması gereken cumhurbaşkanı seçimi yapılmadı. 12 Eylül 1980’e kadar aylarca cumhurbaşkanı seçilmedi.
1986 – Mehmet Ali Ağca, İtalya’da ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.
1988 – Türkiye İmar Bankası T.A.Ş kuruldu.
1993 – Intel Pentium satışa sunuldu.
1995 – Irak’ın kuzeyindeki operasyonda, 3 bin PKK üyeyi çembere alındı; 200’ü öldürüldü, sekiz asker can verdi ve 11 asker de yaralandı.
2001 – Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesinde 5 sene süren Yüksekova Çetesi davasında, 15 maznuna 3 ile 30 sene arasında değişen hapis cezaları verildi.
2003 – Hakkında üç ayrı gıyabi hapsetme kararı bulunan iş insanı Halil Bezmen, cezaevine konuldu.
2006 – Zamanının yaşayan en yaşlı hayvanı olarak kabul edilen Adwaitya isimli kaplumbağa 256 yaşında can verdi.
2016 – Brüksel’de havalimanında asıllaşan 2 patlamanın ardından, metro duraklarında da ikiz patlama alana geldi. Hamlelerde en az 34 kişi yaşamını kaybetti ve 136 kişi de ağır bir şekilde yaralandı.
Doğumlar
1394 – Uluğ Bey, Timur İmparatorluğu’nun 4. Sultanı, matematikçi ve gök bilimci ö. 1449
1459 – I. Maximilian, Kutsal Roma İmparatoru ö. 1519
1599 – Anthony van Dyck, Flaman ressam ö. 1641
1609 – II. Jan Kazimierz Waza, Polonya kralı ve Litvanya Büyük Dükü ö. 1672
1709 – Giuseppe Zais, İtalyan Peyzaj ressamı ö. 1784
1797 – I. Wilhelm, Prusya Kralı ve ilk Alman İmparatoru ö. 1888
1818 – Heinrich Zollinger, İsviçreli botanikçi ö. 1859
1822 – Isaäc Dignus Fransen van de Putte, Hollanda Başbakanı ö. 1902
1842 – Carl Rosa, Alman asıllı İngiliz opera besteci ve yöneticisi ö. 1889
1857 – Paul Doumer, Fransa Cumhurbaşkanı ö. 1932
1868 – Robert A. Millikan, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Mükâfatı sahibi ö. 1953
1869 – Emilio Aguinaldo, Filipinler bağımsızlık mücadelesi önderi ö. 1964
1872 – Salvador Toscano, Meksikalı film üretimcisi, rejisöri ve dağıtımcısı ö. 1947
1875 – Anton Hanak, Avusturyalı heykeltıraş ö. 1934
1880 – Kuniaki Koiso, Japon asker ve siyasetçi ö. 1950
1886 – Kálmán Darányi, Macaristan başbakanı ö. 1939
1887 – Chico Marx, Amerikalı komedyen ve sinema oyuncusu ö. 1961
1892 – Johannes Frießner, Alman Generaloberst ö. 1971
1893 – Abbas Mirza Şerifzade, Azeri oyuncu ve rejisör ö. 1938
1905 – Grigori Kozintsev, Sovyet sinema rejisöri ö. 1973
1906 – Nurullah Berk, Türk ressam ö. 1982
1907 – James Maurice Gavin, Amerikalı asker ö. 1990
1909 – Nathan Rosen, İsrailli fizikçi ö. 1995
1911 – Munis Faik Ozansoy, Türk bürokrat, şair ve yazar ö. 1975
1912 – Karl Malden, Amerikalı oyuncu ve En İyi Dayanakçı Erkek Oyuncu Akademi Mükâfatı sahibi ö. 2009
1913 – Sabiha Gökçen, Türk pilot ö. 2001
1913 – Vartan İhmalyan, Ermeni asıllı Türk yazar ve Türkiye Komünist Partisi üyelerinden ö. 1987
1917 – Ewald Cebula, Polonyalı eski millî futbolcu ö. 2004
1922 – Osman Fahir Seden, Türk rejisör ö. 1998
1923 – Marcel Marceau, Fransız pandomim sanatçısı ö. 2007
1925 – Mustafa Ok, Türk asker ve siyasetçi ö. 2009
1931 – Burton Richter, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Mükâfatı sahibi ö. 2018
1933 – Ebu’l-Hasan Beni Sadr, İran’nın 1. Cumhurbaşkanı
1943 – George Benson, Amerikalı gitarist, şarkıcı ve söz yazarı
1947 – Érik Orsenna, Fransız politikacı ve roman yazarı
1948 – Andrew Lloyd Webber, İngiliz müzisyen
1949 – John Toshack, Galli futbol adamı
1950 – Hugo Benliğin Balder, Alman komedyen, oyuncu ve sunucu
1950 – Goran Bregović, Bosnalı Sırp-Hırvat besteci, gitarist ve şarkıcı
1959 – Carlton Cuse, Meksikalı üretimci ve senarist
1966 – António Pinto, Portekizli sporcu
1967 – Hiroaki Nagashima, Japon futbolcu
1968 – Euronymous Øystein Aarseth, Norveçli gitarist ve Mayhem’in kurucularından ö. 1993
1968 – Mübariz Mansimov, Azeri asıllı Türk iş insanı
1969 – Tuna Arman, Türk oyuncu
1970 – Anja Kling, Alman oyuncu
1972 – Shawn Bradley, Amerikalı emekli basketbolcudu
1972 – Elvis Stojko, Kanadalı buz patenci
1974 – Marcus Camby, eski Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu
1976 – Reese Witherspoon, Amerikalı aktris
1977 – John Otto, Amerikalı müzisyen
1984 – Piotr Trochowski, Polonya asıllı eski Alman futbolcu
1985 – Jakob Diemer Fuglsang, Danimarkalı profesyonel yol bisikleti yarışçısı
1986 – Jeon Boram, Güney Koreli şarkıcı, aktris ve T-ara grubunun üyesi
1987 – Ludovic Lamine Sané, Senegalli millî futbolcu
1988 – Tania Raymonde, Amerikalı oyuncu
1992 – Walter Tavares, Yeşil Burunlu profesyonel basketbolcu
1993 – Christopher Jullien, Fransız futbolcu
1997 – İnci Ece Öztürk, Türk bocce oyuncusu
2002 – Andrey Yesipenko, Rus satranç büyükustası
Vefatlar
1685 – İmparator Go-Sai veya İmparator Go-Saiin, Japonya’nın ananesel veraset düzenine göre 111. imparatoru d. 1638
1687 – Jean-Baptiste Lully, İtalyan asıllı Fransız besteci, kemancı ve balet d. 1632
1727 – Francesco Gasparini, İtalyan barok bestecisi d. 1661
1801 – Umma Han, Avar Hanlığı’nın hükümdarı d. 1761
1832 – Johann Wolfgang von Goethe, Alman şair ve yazar d. 1749
1841 – Tokugawa Ienari, 11. Tokugawa Şogunu d. 1773
1852 – Auguste de Marmont, Fransız general ve asilzade d. 1774
1859 – Arif Hikmet Bey, Osmanlı Şeyhülislamı d. 1786
1881 – Koca Burun George, Birleşik Amerikalı eşkıya ve hayvan hırsızı d. ?
1953 – Ahmet Şükrü Oğuz, Türk siyasetçi d. 1881
1958 – Mike Todd, Amerikalı film ve tiyatro üretimcisi d. 1909
1959 – Olga Knipper, Sovyet aktris d. 1868
1965 – Mario Bonnard, İtalyan oyuncu, senarist, üretimci ve film rejisöri d. 1889
1993 – Samiha Ayverdi, Türk yazar d. 1905
1993 – Vezir Orucov, Azerbaycan Milli Kahramanı d. 1956
1994 – Walter Lantz, Amerikalı karikatürist, animatör, film üretimcisi ve senarist d. 1899
2001 – Ali Rıza Çarmıklı, Türk iş insanı ve Çarmıklı Holding kurucusu d. 1920
2001 – Sabiha Gökçen, Türk pilot d. 1913
2001 – William Hanna, Amerikalı prodüktör d. 1910
2004 – Ahmed Yasin, Filistinli siyasetçi ve Hamas’ın kurucusu d. 1938
2004 – Janet Akyüz Mattei, Amerikalı astronom d. 1943
2005 – Kenzō Tange, Japon mimar d. 1913
2006 – Adwaitya, Aldabra cinsi dev kaplumbağa d. takribî 1750
2007 – Kadir Has, Türk iş insanı d. 1921
2007 – Münir Ülgür, Türk akademisyen d. 1917
2010 – Özhan Canaydın, Türk iş insanı ve Galatasaray Spor Kulübü eski Başkanı d. 1943
2011 – Hamza Yanılmaz, Türk siyasetçi ve Elazığ eski Belediye Başkanı d. 1963
2011 – Nadia Barentin, Fransız oyuncu ve komedyen d. 1936
2012 – David Waltz, suni zihin alanına katkı yapmış Amerikalı bilgisayar bilimcisidir d. 1943
2014 – Patrice “Pat” Wymore, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı d. 1922
2015 – Arkady Arkanov, Rus reyin yazarı ve komedyen d. 1933
2015 – Horst Buhtz, Alman futbolcu ve teknik direktör d. 1923
2015 – Peter Pišťanek, Slovak yazar d. 1960
2016 – Richard Bradford, Amerikalı oyuncudur d. 1934
2016 – Glen Dawson, Amerikalı dağcı, kitap kolleksiyoncusu, yayımcı ve çevreci d. 1912
2016 – Santiago J. Erevia, Amerikalı asker d. 1946
2016 – Rob Ford, Kanadalı politikacı ve bürokra d. 1969
2016 – Rita Gam, Amerikalı sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu dokümansal film üretimcisi d. 1927
2017 – Dallas Green, Amerikalı eski beyzbol oyuncusu, yönetici ve menajerdir d. 1934
2017 – Peter “Pete” Hamilton, NASCAR rallisinde yarışan Amerikalı otomobil yarışçısı d. 1942
2017 – Sven-Erik Magnusson, İsveçli şarkıcı ve müzisyendir d. 1942
2017 – Tomas Milian, Küba doğumlu İtalyan asıllı Amerikalı oyuncu ve şarkıcıdır d. 1933
2018 – René Houseman, Arjantinli futbolcu d. 1953
2018 – Jan Kantůrek, çek çevirmen ve yazardı d. 1948
2018 – Daryus Şayegan, modern İran ve Yakın Doğu’nun en önemli düşünürlerinden biriydi d. 1935
2019 – Frans Andriessen, Hollandalı siyasetçidir d. 1929
2019 – June Harding, Amerikalı oyuncu d. 1937
2019 – César Lévano, Perulu gazeteci, yazar, şair ve eğitimci d. 1926
2019 – Scott Walker, Amerikalı şarkıcı, müzisyen ve albüm üretimcisi d. 1943
2023 – Germà Colón, İspanyol dilbilimci, eğitimci ve filozof d. 1928
2023 – Benito Joanet, İspanyol futbolcu ve menajerdir d. 1935
2023 – Serena Liu, Tayvanlı kadın dansçı ve oyuncu d. 1975
2023 – José María Loizaga Viguri, İspanyol iş insanı d. 1936
2023 – Mike Longo, Amerikalı caz piyanisti, besteci ve yazar d. 1937
2023 – Henrique do Rego Almeida, Brezilyalı iş insanı ve siyasetçi d. 1936
2023 – Elgin Baylor, Amerikalı eski basketbol oyuncusudur d. 1934
2023 – Susana Canales, İspanyol aktris d. 1933
2023 – Lorna Irungu, Kenyalı televizyon sunucusu ve gazeteci d. 1970
2023 – Alan Slough, İngiliz profesyonel eski futbolcu d. 1947
