24 Ocak tarihinde yaşanan doğumlar, vefatlar ve önemli olaylar, “Tarihte bugün ne oldu?” başlığı ile vatandaşlar tarafından büyük bir merakla inceleniyor. Peki, tarihte bugün ne oldu 24 Ocak? 24 Ocak’ta ne oldu? Kim doğdu, kim can verdi? Ayrıntılar haberimizde…
TARİHTE BUGÜN NE OLDU 24 OCAK?
41 – Caligula lakabıyla tanınan, zalimliği, despotluğu ve deliliği ile ünlü Roma İmparatoru Gaius Julius Caesar Augustus Germanicus, muhafızları tarafından öldürüldü.
1679 – İngiltere Kralı II. Charles meclisi feshetti.
1848 – Kaliforniya’da altın bulundu.
1921 – Ankara-Sivas Demiryolunun inşasına ilişkin yasa, Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edildi. Hattın inşası 1930 senesinde bitirildi.
1921 – Çerkez Ethem’in eforlari dağıtıldı.
1924 – Rusya’da Sankt-Peterburg şehrinin ismi, devrimci liderin Vladimir Lenin hatırasına Leningrad olarak değiştirildi.
1927 – Eczacılar ve eczaneler hakkında kanun Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edildi.
1927 – Alfred Hitchcock’un ilk filmi The Pleasure Garden Birleşik Kraliyet’ta gösterime girdi.
1935 – İlk kutu bira, Krueger Brewing Company tarafından Richmond, Virginia’da Amerika Birleşik Devletleri satışa sunuldu.
1938 – İzmir Telefon Şirketi Hükûmetçe satın alındı.
1939 – Şili’deki zelzelede 28 bin kişi can verdi.
1943 – II. Dünya Savaşı: Franklin D. Roosevelt ve Winston Churchill’in katıldığı Casablanca Konferansı sona erdi.
1946 – Birleşmiş Milletler, Beynelmilel Atom Enerjisi Komisyonu’nu kurdu.
1946 – Cumhuriyet Millet Partisi Sanat Mükâfatı’nü 35 Yaş şiiriyle Cahit Sıtkı Tarancı kazandı.
1949 – Behçet Kemal Çağlar, Cumhuriyet Millet Partisi’nden ve milletvekilliğinden istifa etti.
1955 – Zonguldak’ta, Ereğli Kömür İşletmelerine bağlı Gelik ocağındaki grizu patlamasında 52 madenci can verdi, 19 madenci yaralandı.
1956 – Eskişehir Cezaevi’nde 388 mahkûm ayaklandı.
1959 – İstanbul Küçükyalı’da Neşe Sineması çöktü; 37 kişi can verdi, çok sayıda kişi yaralandı.
1961 – Marilyn Monroe ile Arthur Miller boşandılar. Çift beş yıldır evliydi.
1961 – Yassıada mahkemelerinde Başsavcı Altay Ömer Egesel, Adnan Menderes’in idamını istedi.
1963 – Çatalca’da kara saplanan trenle ilgili haber yapmak için 23 Ocak’ta gazetelerinden ayrılan Hürriyet gazetesi yazarı Yüksel Kasapbaşı ile foto muhabiri Abidin Behpur ve taşıtın sürücüsü Yüksel Öztürk donarak can verdiler, donmuş cesetleri 25 Ocak’ta Çatalca yakınlarında bulundu.
1964 – Türk ekonomisinde negatif etki yapan ATAŞ grevi, işveren ve sendikanın uyuşmasıyla sona erdi.
1965 – Alfred Hitchcock’un Sapık filmi Türkiye’de vizyona girdi.
1966 – Hindistan Havayolları’na ait Boeing 707 tipi bir yolcu uçağı, Bombay-New York seferini yaparken İsviçre’nin Cenevre kentine inmeye hazırlandığı sırada, Alp dağlarının Mont Blanc tepelerine çarparak düştü: 117 kişi can verdi.
1967 – Üniversite öğrencileri, Türkiye Millî Arza Federasyonu’na karşı davranışı protesto ettiler. Ankara’da bir miting düzenlediler. Türkiye Millî Arza Federasyonu 19 Ocak günü polis tarafından mühürlenmiş, 21 Ocak günü de beş yöneticisi hapsedilmişti.
1972 – Mahir Çayan’a dedesinden kalan mirasa sıkıyönetim mahkemesi tarafından el konuldu.
1972 – İsmet İnönü “Siyasi kabahatler için idam olmamalı” dedi ve sıkıyönetimin kaldırılmasını istedi.
1972 – Guam ormanlarında II. Dünya Savaşı’ndan beri teslim olmamak için saklanan, Japon millî askeri bulundu.
1973 – Ali Haydar Yıldız, Tunceli’nin Çemişgezek ilçesinin Vartinik köyünde askerle girdiği çatışma neticeyi öldürüldü. Dostu İbrahim Kaypakkaya ise yaralı vaziyette kaçtı.
1975 – 28 bin Sümerbank işçisi ücretlerine yüzde 70 zam aldı. Bir zaman evvel grev kararı alınan Sümerbank ile Türkiye Tekstil, Örme ve Giyim Sanayi İşçileri Sendikası TEKSİF arasında toplu iş sözleşmesi imzalandı.
1977 – Türk ve Yugoslav yolcularını taşıyan bir otobüs, Üsküp yakınlarında Kumanova nehrine düştü. Kazada 24 kişi can verdi, 19 kişi yaralandı.
1978 – Eurovision elemelerinde yarışan “Biz” isimli şarkı Danıştay kararı ile finalist oldu.
1978 – Sovyetler Birliği’ne ait nükleer reaktör taşıyan Cosmos 954 isimli uydu Dünya atmosferine girerken yanarak ufalandı, radyoaktif serpintileri Kanada’nın kuzeybatısına yayıldı. Ufalayan parçaların ancak %1’i toplanabildi.
1980 – Başbakan Süleyman Demirel, Hükûmetçe alınan ve 24 Ocak Kararları olarak bilinen ekonomik istikrar programı kamuoyuna açıkladı.
1980 – Tariş olayları: Tariş’te çatışmalar sürdü. 20’si polis biri jandarma 35 kişi yaralandı. 450 öğrenci göz altına alındı.
1983 – 1. Ordu ve İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı Cumhuriyet gazetesinin basımı, yayımı ve dağıtımını menetti. Nadir Nadi ve Yazı İşleri Müdürü Okay Gönensin hakkında dava açıldı.
1984 – Macintosh bilgisayarlar piyasaya sürüldü.
1986 – Voyager 2 uydusu, Uranüs’ün 81.500 kilometre yakınından geçti.
1989 – Seri katil Ted Bundy, 1978’de 12 yaşındaki Kimberley Leach’i kaçırıp öldürmek kabahatinden, Florida’da elektrikli sandalye ile idam edildi.
1990 – Ankara 3. Ağır Ceza Mahkemesi, Türkiye Emlak Bankası’nı 60 milyon dolar ve 34 milyon İsviçre Frangı dolandırdığı iddiasıyla suçlanan iş adamı Kemal Horzum’u 12 sene 6 ay ağır hapis cezasına çarptırdı. Bankanın iki görevlisine de aynı ceza verildi.
1993 – Milliyetçi Çalışma Partisi, ismini Milliyetçi Hareket Partisi olarak değiştirdi.
1993 – Gazeteci ve yazar Uğur Mumcu, otomobiline yerleştirilen bombanın patlaması neticeyi öldürüldü.
1994 – Türkiye’nin ilk haberleşme uydusu Türksat 1A, fırlatıldıktan 12 dakika 12 saniye sonra ummana düştü.
1997 – Denizbank, çekişmeli bir ihale ile 66 milyon dolara Vestel’in de sahibi olan Zorlu Holding Yönetim Heyeti Başkanı Ahmet Nazif Zorlu’ya satıldı.
2000 – Top Air’e ait bir uçak Güdül civarında düştü, 4 kişi can verdi.
2001 – Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan, 4 gözetmesi ve sürücüyü, uğradıkları silahlı atakta öldürüldü.
2006 – Kuveyt Meclisi, dokuz gün evvel can veren Şeyh Cabir el-Ahmed el-Sabah’ın yerine geçen Emir Şeyh Saad I Al-Abdullah Al-Salim Al-Sabah’ı azletti. Meclis, rey birliğiyle aldığı karara mazeret olarak 75 yaşındaki Emir’in sağlık vaziyetinin makûs olmasını gösterdi.
2004 – NASA’nın Opportunity isimli taşıtı, ikizi Spirit’ten iki hafta sonra Mars yüzeyine indi.
2006 – İran’ın güneybatısındaki Ahvaz kentinde alana gelen iki patlamada 8 kişi can verdi, 40’tan fazla kişi de yaralandı.
2008 – Gaziantep’te, El-Kaide’ye yönelik eş zamanlı on sekiz ayrı harekâtta bir polis can verdi, yedi polis ile bir vatandaş yaralandı. Harekâtta, dört kişi ölü ele geçirildi, on dokuz kişi gözaltına alındı.
2011 – Domodedovo Havalimanı saldırısı’nda 37 kişi can verdi ve 173 kişi yaralandı.
2023 – Elâzığ’da, Merkez üssü Sivrice-Kalaba olan Richter Ölçeğine göre 6.8 büyüklüğünde bir zelzele alana geldi.
DOĞANLAR
1679 – Christian Wolff, Alman filozof ö. 1754
1705 – Farinelli, İtalyan kontralto, soprano ve kastrato sanatçısı ö. 1782
1712 – II. Friedrich, Prusya Kralı ö. 1786
1732 – Pierre Beaumarchais, Fransız reyin yazarı, şair ve diplomat ö. 1799
1776 – E. T. A. Hoffmann, Alman besteci, fobi hikâyeleri yazarı ve karikatürist ö. 1822
1850 – Hermann Ebbinghaus, Alman psikolog unutma eğrisi ve aralık etkisinin keşfi ile tanınan ö. 1909
1862 – Edith Wharton, Amerikalı yazar ve moda tasarımcısı ö. 1937
1886 – Henry King, Amerikalı film rejisöri ö. 1982
1889 – Hermann-Bernhard Ramcke, Alman general ve yazar ö. 1968
1891 – Walter Model, Alman mareşal ö. 1945
1893 – Viktor Şklovskiy, Rus eleştirmen ve yazar 1920’lerde Sovyet edebiyatını etkileyen “Biçimcilik” akımının öncülerinden ö. 1984
1907 – Maurice Couve de Murville, Fransız siyasetçi ve eski başbakan ö. 1999
1912 – Naşide Saffet Esen, Türk model ve 1931 Türkiye hoşi ö. 1988
1916 – Rafael Caldera, Venezuelalı siyasetçi ö. 2009
1917 – Ali Yaramancı, Türk asker, mühendis ve bilim adamı Türkiye’nin ilk jeofizik mühendisi ve ilk jeofizik profesörü ö. 2008
1917 – Ernest Borgnine, İtalyan asıllı Amerikalı tiyatro ve sinema oyuncusu ö. 2012
1925 – Maria Tallchief, Amerikalı bale sanatçısı ö. 2013
1928 – Michel Serrault, Fransız oyuncu ö. 2007
1933 – Kadir Mısıroğlu, Türk yazar ö. 2019
1940 – Fatoş Balkır, Türk ses sanatçısı ö. 1986
1940 – Joachim Gauck, Alman politikacı
1941 – Neil Diamond, Amerikalı şarkıcı
1941 – Dan Shechtman, İsrailli profesör, kimyager ve Nobel Kimya Mükâfatı sahibi
1943 – Sharon Tate, Amerikalı oyuncu ö. 1969
1946 – Güven Hokna, Türk tiyatro, sinema ve dizi sanatçısı
1946 – Şahin Yenişehirlioğlu, Türk yazar, düşünür ve oyuncu
1949 – John Belushi, Amerikalı oyuncu ö. 1982
1953 – Moon Jae-in, Güney Koreli siyasetçi ve Güney Kore’nin 12. Cumhurbaşkanı
1961 – Nastassia Kinski, Alman sinema oyuncusu
1982 – Resul Dindar, Türk toplum müziği ses sanatçısı
1983 – Scott Speed, Amerikalı yarış pilotu
1986 – Mischa Barton, Amerikalı oyuncu
1987 – Kia Vaughn, Amerikalı basketbolcu
CAN VERENLER
1822 – Tepedelenli Ali Paşa, Osmanlı Yanya Valisi d. 1744
1851 – Gaspare Spontini, İtalyan besteci d. 1774
1916 – İsa Bolatin, Kosovalı Arnavut gerilla ve siyasetçi d. 1864
1920 – Amedeo Modigliani, İtalyan ressam ve heykeltıraş d. 1884
1945 – Hezi Aslanov, Azeri asıllı Sovyet general d. 1910
1962 – Ahmet Hamdi Tanpınar, Türk yazar ve şair d. 1901
1965 – Winston Churchill, Birleşik Kraliyet Başbakanı. Nobel Edebiyat Mükâfatı sahibi d. 1874
1973 – Ali Haydar Yıldız, Türk devrimci ve TKP/ML-TİKKO kurucularından d. 1953
1983 – George Cukor, Amerikalı sinema rejisöri d. 1899
1986 – Gordon MacRae, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı d. 1921
1986 – L. Ron Hubbard, Amerikalı yazar d. 1911
1989 – Ted Bundy, Amerikalı seri katil d. 1946
1993 – Uğur Mumcu, Türk gazeteci ve yazar suikast d. 1942
2001 – Ali Gaffar Okkan, Türk polis ve Diyarbakır Emniyet Müdürü suikast d. 1952
2003 – Aysu baskın Baykal, Türk siyasetçi ve Devlet Bakanı d. 1939
2004 – Leônidas da Silva, Brezilyalı futbolcu d. 1913
2006 – Chris Penn, Amerikalı oyuncu d. 1965
2006 – Mümtaz Sevinç, Türk tiyatro ve seslendirme sanatçısı cinayet d. 1952
2007 – İsmail Cem, Türk siyasetçi, gazeteci ve Dış İşleri Bakanı d. 1940
2010 – Erdinç Dinçer, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu d. 1944
2010 – Şakir Eczacıbaşı, Türk eczacı, resim sanatçısı ve iş adamı d. 1929
2011 – Hanna Yablonskaya, Ukraynalı reyin yazarı ve şair d. 1981
2012 – Theodoros Angelopoulos, Yunan rejisör d. 1935
2015 – Julio Canessa, Şilili asker ve siyasetçi d. 1925
2015 – Otto Carius, Alman asker ve Heer Tank Komutanı d. 1922
2016 – Füruzan, İranlı sinema oyuncusu, üretimci ve sanat rejisöri d. 1937
2016 – Marvin Minsky, Amerikalı bilim insanı d. 1927
2019 – Elio Berhanyer, İspanyol moda tasarımcısı. d. 1929
