30 Mart tarihinde yaşanan doğumlar, vefatlar ve önemli vakalar, “Tarihte bugün ne oldu?” başlığı ile yurttaşlar tarafından büyük bir merakla inceleniyor. Peki, tarihte bugün ne oldu 30 Mart? 30 Mart’ta ne oldu? Kim doğdu, kim can verdi? Detaylar haberimizde…
30 MART TARİHTE BUGÜN NE OLDU?
30 Mart tarihte bugün yaşanan vakalar kronolojik sıralamayla şu şekildedir:
1814 – Napolyon Savaşları: Koalisyon eforlari Paris’e girdi.
1842 – İlk defa bir ameliyatta anestezi uygulandı.
1856 – Kırım Savaşı; Rus İmparatorluğu, Osmanlı İmparatorluğu, Birleşik Kraliyet ve Fransa arasında Paris Antlaşması’nin imzalanmasıyla sona erdi.
1858 – Hymen Lipman, silgili mermi kalemin patentini aldı.
1863 – Türkiye’de eğitim alanında açılan ilk sivil cemiyet kuruluşu olan Darüşşafaka heyetti.
1863 – Danimarka Prensi Wilhelm Georg, Yunanistan Kralı oldu.
1867 – Alaska, Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı William H. Seward tarafından, Rus İmparatorluğu’ndan 7.2 milyon dolara satın alındı. Kilometrekaresi 4.19 dolara gelen bu alışveriş üzerine medya bu vakayı Seward’ın ablavutluğu olarak nitelendirdi.
1918 – Bakü ve civarında Bakü Sovyeti ve Ermeni Devrimci Federasyonu güçlerinin Müsavat Partisi ve Kafkas Süvari Tümeni arasında alana gelen çatışmalar başladı. Mart Hadiseleri ismi verilen çatışmalar 3 Nisan 1918 tarihine kadar devam etti.
1945 – II. Dünya Savaşı: SSCB güçleri, Avusturya’nın Viyana şehrine girdi.
1951 – Amerika Birleşik Devletlerinde Ethel ve Julius Rosenberg çifti, Sovyetler Birliği hesabına çalıştıkları ve Amerika Birleşik Devletleri’nin nükleer sırlarını bu ülkeye sattıkları iddiasıyla idama mahkûm edildi. İdamlar, 1953 Haziran’ında infaz edildi.
1951 – “Remington Rand” şirketi, ilk ticari bilgisayar olan UNIVAC I’i, Amerika Birleşik Devletleri Nüfus Sayım Dairesi’ne teslim etti. UNIVAC I’i, ENIAC’ı tasarlayan mühendisler geliştirmişti.
1971 – Ezanın yeniden Türkçe okunması için Senato’ya yasa önerisi verildi, teklif kabul edilmedi.
1972 – Kızıldere Vakayı: Mahir Çayan ile dokuz dostu, Tokat’ın Niksar ilçesine bağlı Kızıldere köyünde saklandıkları konutta öldürüldü. Üç İngiliz de aynı konutta ölü bulundu. Vakadan sadece Ertuğrul Kürkçü sağ olarak kurtuldu.
1981 – Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Ronald Reagan, Washington, DC’de bir suikast girişimi sonucu vurularak yaralandı.
1983 – 12 Eylül Darbesi’nin 42. idamı: 1976 senesinde para karşılığı bir kişiyi ve kaçarken kendisini tutmaya çalışan başka bir kişiyi daha öldüren Mustafa Başaran, idam edildi.
1983 – 12 Eylül Darbesi’nin 43. idamı: Kan güttüğü ailenin bir gece konutine gidip, kapıları ve pencereleri içten açılmayacak şekilde kapatıp, damdaki bacadan içeri gaz döküp, gaz bidonunu da içeri atıp konuti yakan ve bir kadınla dört çocuğunun yanarak vefatına sebep olan Hüseyin Aza, idam edildi.
1998 – AB, Kıbrıs ile üyelik görüşmelerine başladı.
2005 – Kusurlar Yasa Tasarısı, Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edildi.
2006 – Marcos Pontes, uzaya çıkan ilk Brezilyalı astronot oldu.
2014 – Yerel seçimler yapıldı. AK Parti yüzde 42,87 rey oranıyla birinci parti oldu. CHP yüzde 26,34, Milliyetçi Hareket Partisi ise yüzde 17,87 oranında rey aldı.
2023 – Rusya-Suudi Arabistan petrol fiyat savaşı: Brent petrol fiyatı varil başına %9 düşerek Kasım 2002’den bu yana en düşük skonutiye olan $23’a düştü.
30 MART’TA DOĞAN ŞANLILAR
30 Mart’ta doğan şanlılar kronolojik sırayla şu şekildedir:
1432 – Fatih Sultan Mehmet, Osmanlı İmparatorluğu’nun 7. Padişahı ö. 1481
1551 – Salomon Schweigger, Alman protestan papaz ve seyyah ö. 1622
1674 – Jethro Tull, İngiliz tarımcı ö. 1741
1746 – Francisco Goya, İspanyol ressam ö. 1828
1754 – Jean-François Pilâtre de Rozier, ilk kez Manş denizini geçmeyi başaran havacı ö. 1785
1776 – Vasili Tropinin, Rus romantik ressam ö. 1857
1810 – Ann S. Stephens, Amerikalı romancı ve dergi editörü ö. 1886
1820 – Anna Sewell, İngiliz roman yazarı ö. 1878
1844 – Paul Verlaine, Fransız şair ö. 1896
1852 – James Theodore Bent, İngiliz kâşif, arkeolog ve yazar ö. 1897
1853 – Vincent van Gogh, Hollandalı ressam ö. 1890
1863 – Joseph Caillaux, Fransız Başbakanı ö. 1944
1864 – Franz Oppenheimer, Alman sosyolog ve politik ekonomist ö. 1943
1868 – Koloman Moser, Avusturyalı ressam ve tasarımcı ö. 1918
1878 – Franz Fredrik Wathén, Fin sürat patencisi ö. 1914
1880 – Sean O’Casey, İrlandalı yazar ö. 1964
1882 – Melanie Klein, Britanyalı psikalanist ö. 1960
1882 – Adolf Henryk Silberschein, Polonyalı-Yahudi avukat ö. 1951
1892 – Stefan Banach, Polonyalı matematikçi ö. 1945
1892 – Erhard Milch, Alman mareşali ö. 1972
1892 – Lola Cornero, Hollandalı film oyuncusu ö. 1980
1893 – Theodor Krancke, Nazi Almanyası Kriegsmarine Amirali ö. 1973
1894 – Sergey Vladimiroviç İlyuşin, Rus uçak tasarımcısı ö. 1977
1895 – Franz Hillinger, Avusturyalı mimar ö. 1973
1910 – Józef Marcinkiewicz, Polonyalı matematikçi ö. 1940
1910 – Ziya Osman Saba, Türk şair ve yazar ö. 1957
1911 – Ekrem Akurgal, Türk arkeolog ö. 2002
1922 – Turhan Bey, Türk kökenli Avusturyalı oyuncu ö. 2012
1926 – Ingvar Kamprad, İsveçli iş adamı ve IKEA’nın kurucusu ö. 2018
1928 – Tom Sharpe, İngiliz yazar ö. 2013
1930 – Anna-Lisa, Amerikalı oyuncu ö. 2018
1930 – Bernadette Isaac-Sibille, Fransız kadın siyasetçi ö. 2023
1934 – Hans Hollein, Avusturyalı mimar ve tasarımcı ö. 2014
1934 – Mahmut Atalay, Türk Millî güreşçi, Dünya ve Olimpiyat şampiyonu ö. 2004
1937 – Warren Beatty, Amerikalı oyuncu
1942 – Mehmet Ulusoy, Türk tiyatro rejisöri ö. 2005
1945 – Eric Clapton, İngiliz müzisyen
1950 – Robbie Coltrane, İskoç oyuncu
1957 – Shen Yi-ming, Tayvanlı asker ve siyasetçi ö. 2023
1962 – MC Hammer, Amerikalı şarkıcı
1964 – Ebu Enes el-Libi, Libyalı el-Kaide’nin üst düzey sorumlusu ö. 2015
1964 – Tracy Chapman, Amerikalı şarkıcı
1968 – Celine Dion, Kanadalı şarkıcı
1979 – Norah Jones, Amerikalı piyanist ve şarkıcı
1979 – Simon Webbe, İngiliz şarkıcı
1980 – Yalın, Türk pop müzik şarkıcısı
1982 – Philippe Mexes, Fransız futbolcu
1983 – Jérémie Aliadière, Fransız futbolcu
1986 – Ryan Donk, Hollandalı futbolcu
1986 – Sergio Ramos, İspanyol futbolcu
1988 – Alessandro Felipe Oltramari, Brezilyalı futbolcu
1991 – NF, Amerikalı rapçi
2000 – İbrahim Ahmed Acar, Türk eskrimci
30 MART’TA ÖLÜM EDENLER
30 Mart’ta ölüm edenler kronolojik sırayla şu şekildedir:
1486 – Thomas Bourchier, Canterbury Başpiskoposu d. 1404
1526 – Konrad Mutian, Alman humanist d. 1470
1540 – Matthäus Lang von Wellenburg, Alman politikacı ve Salzburg Başpiskoposu d. 1469
1559 – Adam Ries, Alman matematikçi d. 1492
1587 – Ralph Sadler, İngiliz politikacı d. 1507
1662 – François le Métel de Boisrobert, Fransız şair d. 1592
1689 – Kazimierz Lyszczynski, Leh asilzade, filozof ve asker d. 1634
1707 – Sébastien Le Prestre de Vauban, Fransız mimar d. 1633
1746 – Ignaz Kögler, Alman Cizvit ve misyoner d. 1680
1764 – Pietro Locatelli, İtalyan besteci d. 1695
1863 – Auguste Bravais, Fransız fizikçi d. 1811
1873 – Bénédict Morel, Fransız hekim d. 1809
1873 – Abraham Salomon Kamondo, İtalyan Yahudi finansör ve hayırsever d. 1781
1876 – Antoine Jérôme Balard, Fransız kimyacı d. 1802
1894 – Drengman Aaker, Amerikalı politikacı ve iş adamı d. 1839
1896 – Harilaos Trikupis, Yunanistan’ın eski Başbakanı 7 defa bu vazifede bulundu d. 1832
1925 – Rudolf Steiner, Avusturyalı filozof, eğitimci, bilim adamı, sanatçı, yazar ve antropozofitin kurucusu d. 1861
1940 – Walter Miller, Amerikalı sessiz film oyuncusu d. 1892
1941 – Vasil Kutinçev, Bulgar asker d. 1859
1949 – Friedrich Bergius, Alman kimyager ve Nobel Kimya Mükâfatı sahibi d. 1884
1956 – Mithat Cemal Kuntay, Türk yazar d. 1885
1956 – Duff Pattullo, Britanya Kolumbiyası’nın 22. Başbakanı d. 1873
1957 – Arif Dino, Türk ressam ve şair d. 1893
1965 – Philip Showalter Hench, Amerikalı hekim d. 1896
1968 – Bobby Driscoll, Amerikalı sinema oyuncusu d. 1937
1972 – Ahmet Atasoy, Marksist-Leninist devrimci önder ve THKP-C militanı d. 1946
1972 – Cihan Alptekin, Türk devrimci ve THKO kurucularından d. 1947
1972 – Ertan Saruhan, Türk hoca ve THKP-C’li eylemci d. 1942
1972 – Mahir Çayan, Türk devrimci ve THKP-C önderlerinden d. 1946
1977 – Abdel Halim Hafez, Mısırlı şarkıcı ve oyuncu d. 1929
1978 – Memduh Tağmaç, Türk Silahlı Güçleri’nin 14. Genelkurmay Başkanı d. 1904
1986 – James Cagney, Amerikalı oyuncu d. 1899
2004 – Timi Yuro, Amerikalı şarkıcı d. 1940
2005 – Mitch Hedberg, Amerikalı komedyen d. 1968
2013 – Phil Ramone, Amerikalı, 14 Grammy mükâfatlı aranjör ve imalci d. 1934
2016 – Anne Aasheim, Norveçli yazar d. 1962
2023 – Ted Monette, Amerikan ordusu albayı d. 1945
