II. Kılıç Arslan Biyografisi
6. Anadolu Selçuklu Sultanı’dır.
II. Kılıç Arslan, 1113 senesinde Aksaray ’da doğmuştur. Dedesi I. Kılıç Arslan, babası 5. Anadolu Selçuklu Sultanı I. Rükneddin Mesud ’dur. I. Gıyaseddin Keyhüsrev, II. Süleyman Şah Rükneddîn Süleyman Şah çocuklarıdır.
1144 senesinde babasıyla birlikte, Elbistan’stan ’ın fethi üzerine babası I. Rükneddin Mesud onu buraya melik soydu. Meliklik devrinde maiyyetindeki bir avuç akıncıyla Göksün ve Maraş bölgelerine akınlar yaptı.
1147-1149 seneleri arasında akım etmiş olan II.Haçlı seferine karşı babasıyla birlikte savaştı. Sultan I. Rükneddin Mesud Kilikya Seferi ’nden dönüşünde hasta oldu. Türk töresine uygun olarak üç oğlu II. Kılıç Arslan, Dolat ve Şahinşah arasında paylaştırdı. Büyük oğlu II. Kılıç Arslan sultan unvanıyla Konya ’da tahta çıkacak, ötekilere de melik unvanıyla kendilerine verilen vilayetlere gideceklerdi. Sultan I. Rükneddin Mesud tüm beylerin huzurunda tahtından inerek oğlunu tahta çıkardı. Böylece II. Kılıç Arslan resmen 1155 senesinde sultan ilan edildi.
Kısa zamanda babasının yarım bıraktığı işleri bitirmek üzere teşebbüslere geçti. Büyük Selçuklu Sultanı, Sancar‘ın vâris bırakmadan 1157’de ölüm etmesi üzerine Anadolu Selçuklu Devleti tamamen müstakil oldu.
II. Kılıç Arslan, hükümdarlığının ilk senelerinde tahtta hak ileriye sürerek ayaklanan kardeşleriyle uğraşmak zorunda kaldı. Ortanca kardeşini Dolat tutturup öldürdü. 1156 ’da Maraş ’a yürüdü ve kenti ele geçirdi. Topraklarına saldıran Suriye Atabeyi Nurettin Mahmut Zengi üzerine yürüdü. Nurettin Mahmut Zengi ’nin vefatından sonra Tokat, Niksar ve Sivas ’ı ele geçirdi. Mengücekoğullarını da egemenliği altına alarak Fırat Nehri ’nden Sakarya Nehri ’ne kadar uzanan toprakları Anadolu Selçukluları Devleti ’nin yönetimi altında birleştirdi.
1157 senesinde Anteb ’i Ayıntab ele geçirdikten sonra Raban ’ı abluka etti. Artan güçi rakiplerini telaşa düşürdü. Başta Bizans olmak üzere yöredeki beyler bir ittifak kurdular. Kılıç Arslan bu işbirliğini bozmak için harekete geçtiyse de başarılı olamadı ve 1162′ de istanbul ’a gitti. İmparator I. Manuel Komnenos ile buluştu. 1163 ’te Danişmendliler üzerine yürüdü. 1165 ’te Elbistan, Darende ve Tohma Suyu kıyılarını, 1169 ’da da Kayseri ve Zamantı yöresini Danişmendilerden aldı. Daha sonra kardeşi Şahinşah üzerine yürüdü. Ankara ve Çankırı ’yı ele geçirdi.
1171 senesinde Malatya ’yı abluka ettiyse de bir zaman sonra abluka etmeyi kaldırmak zorunda kaldı ve Kayseri ’ye döndü. 1175 senesinde Danişmendlilerin elindeki tüm kentleri alarak beyliğe son verdi.
II. Kılıç Arslan ’ın giderek Bizans İmparatorluğu için ciddi bir tehlike haline geldiğini gören İmparator Manuel Komnenos, komuta ettiği bir orduyla II. Kılıç Arslan ’a karşı harekete geçti. Bizans Ordusu Miryokefalon Myriokephalon ’un Hoyran Gölü ile Kumdanlı arasındaki dar bölge bulunduğu dar ve sarp vadiye girdi. Pusuda bilave eden Türk Ordusu, her yandunç bir bozguna uğrayan ve pek çok kayıplar veren İmparator Manuel Komnenos sultana barış önerisinde bulundu. Sultan, Eskişehir ’deki istihkâmların devrilmesi şartıyla bu öneriyi kabul etti Eylül 1176. Myriokephalon başarıi Türk ve Bizans tarihinin önemli vakalarından biridir.
1071 Malazgirt başarıi Türklere Anadolu’nun kapılarını açmış ve 1176 Myriokephalon başarıi de burasının artık Türklerden geri alınamayacağını ortaya koymuştur. Miryokefalon Savaşı ’dan sonra II. Kılıç Arslan, Kütahya ve Eskişehir ’i fethetti.
II. Kılıç Arslan batı hudutlarını güvence altına aldıktan sonra doğuya yöneldi. 1178 ’de Malatya ’yı aldı. Bir ara Selahaddin Eyyubi ile çekişmeye girdiyse de 1180 ’de Malatya ’ya döndü ve ilerlemiş yaşına rağmen Batı Anadolu ’da yeni fetihler yaptı.
İlerlemiş yaşı nedeniyle ülkeyi eski Türk töresine göre 11 oğlu arasında paylaştırdı 1186. II. Kılıç Arslan ülkeyi 11 oğlu arasında paylaştırırken, hayatının son günlerini huzur içinde geçirmeyi umuyordu, ancak oğullarının saltanat müzakeresine girmeleri huzurunu kaçırdı. Büyük oğlu Kutbeddin Melikşah babasına karşı savaş açtı. Kendisini güçle veliaht yaptırarak Konya ’da tahta oturdu 1189.
Bu arada Anadolu ’ya gelen Üçüncü Haçlı Ordusu, Konya ’ya girdi 1190. II. Kılıç Arslan ’ın barış önerisini kabul ederek Kudüs ’e Doğru yola çıktılar. Oğlu Kutbeddin Melikşah ’ın yanında nezaretinde yakalanan Sultan II. Kılıç Arslan bir fırsatını bulup oğlu Nurettin ’in yanına gitti. Daha sonra öteki oğullarını gezdi, ancak hiçbirinden sevgi ve saygı görmedi. Sonunda ufak oğlu I. Gıyaseddin Keyhüsrev onu saygıyla karşıladı. II. Kılıç Arslan da onu veliaht ilan etti. Birlikte Kutbeddin Melikşah ’ın üzerine Konya ’ya yürüdüler. Kutbeddin Melikşah, Aksaray ’a kaçtı. II. KılıMelikşah ’ı izleyerek Aksaray ’a geldi. Burada hasta oldu ve Konya ’ya dönerken yolda 79 yaşlarına can verdi.
Sultan II. Kılıç Arslan Döneminde devletin bütün bağımsızlığı ve Anadolu Türk birliği büyük miktarda Doğruleştirilmiştir. Onun döneminde imar hareketine girişilmiş ve Türkistan ’dan gelen binlerce Türkmen Anadolu ’ya yerleştirilmiştir. Sultan II. Kılıç Arslan, 37 senelik yönetimi sırasında başarısı ve adaletiyle yalnızca Türklerin değil yönetimi altında yaşayan Hristiyanların da güvenini kazanmıştı.
II. Kılıç Arslan kendisi Konya ’da kalırken 1186’da ülkesini 11 oğlu arasında şöyle paylaştırdı:
1 – Kutbeddin Melikşah – Sivas, Aksaray
2 – Rükneddîn Süleyman Şah – Tokat ve civarı
3 – Nureddin Sultanşah – Kayseri ve civarı
4 – Muğiseddin Tuğrulşah – Elbistan
5 – Muizeddin Kayserşah -Malatya
6 – Muhiddin Mesud – Ankara merkez. Çankırı, Kastamonu ve Eskişehir
7 – I. Gıyaseddin Keyhüsrev – Uluborlu, Kütahya civarı
8 – Nasreddin Berkyarukşah – Niksar, Koyulhisar
9 – Nizameddin Argunşah – Amasya
10 – Arslanşah – Niğde
11 – Sancarşah – Ereğli ve güneyi
II. Kılıç Arslan, 26 Agustos 1192 tarihinde 79 yaşında Konya ’da can vermiştir.
