M. Stanley Whittingham Biyografisi
M. Stanley Whittingham, Akira Yoshino ve John B. Goodenough ile birlikte 2019 seneyi Nobel Kimya Mükâfatınün sahibi oldu.
M. Stanley Whittingham, 1941 senesinde İngiltere ’de doğmuştur. 1951-1960 seneleri arasında Lincolnshire’daki Stamford School’da okudu. 1960 senesinde başladığı Oxford Üniversitesinde kimya bvefatından 1964 senesinde lisans derecesi ile mezun oldu. Yüksek lisansını yeniden Oxford Üniversitesinde yaparak 1967 senesinde bitirdikten sonra da 1968 senesinde de doktorasını bitirdi.
M. Stanley Whittingham, hekime sonrası bitirdikten sonra ABD‘nin Kaliforniya eyaletinde bulunan Stanford Üniversitesi‘nde 1972 senesine kadar misyon yaptı.
M. Stanley Whittingham, 1972’den 1984’e kadar Exxon Research & Engineering Company’de çalıştı. Daha sonra dört sene boyunca Binghamton Üniversitesi ’nde profesör olarak misyon yaptı. Beş sene dekan destekçisi olarak misyon yaptı. Altı sene boyunca New York Eyalet Üniversitesi Araştırma Vakfı Başkan Destekçisi olarak çalıştı.
Binghamton Üniversitesi‘nde Seçkin Kimya ve Malzeme Bşehrimi ve Mühendisliği Profesörü olan M. Stanley Whittingham, interkalasyon elektrotları kavramını keşfederek lityum bataryaların gelişimi tarihinde ehemmiyetli bir adım attı.
1971 senesinde Elektrokimyasal Derneği ’nden Genç Yazar Mükâfatı, Batarya Araştırma Mükâfatı aldı ve 2004 senesinde lityum batarya sayesinde bilim ve teknolojiye katkılarından dolayı 2006 senesinde derneğin abonesi seçildi.
2012 senesinde Whittingham, Lityum Batarya Malzemesi Araştırmalarına Ömür Boyu Katkı için IBA Yeager Mükâfatı’nü aldı ve 2013 senesinde Malzeme Araştırmaları Derneği Abonesi seçildi. 2015 senesinde Reuters tarafından, Whittingham “enerji depolama malzemeleri için alt katkı kimyasının uygulamayı liderlik ettiği için.” Milli Mühendislik Yüksekokulu’ne seçildi. Pantentini aldığı 16 değişik buluş bulunuyor.
M. Stanley Whittingham, New York Eyalet Üniversitesi’nde İspanyolca Profesörü Dr. Georgina Whittingham ile konutludur.
İngiliz kimyacı M. Stanley Whittingham ’ın daha evvel yaptığı lityum-iyon şarj edilebilir bataryaların kapasitesini Amerikalı kimyacı John B. Goodenough daha da geliştirerek iki katına çıkardı ve 2001 senesinde de Japon kimyacı Akira Yoshino da akümülatör üretiminde ilave iyileştirmeler yaptı. Akira Yoshino da bataryalardaki saf haldeki lityumu bütünüyle çıkarıp, bataryaları sadece lityum iyonlarıyla çalışabilir hale getirdi. Bu buluş, bataryaların pratik yaşamda yaygın kullanımını olası hale getirdi.
M. Stanley Whittingham, Akira Yoshino ve John B. Goodenough ile birlikte lityum iyon bataryaların buluş edilmesine katkıda bulunan çalışmalarından dolayı 2019 seneyi Nobel Kimya Mükâfatınün sahibi oldu. Mükâfatın yanı gizeme 9 milyon İsveç Kronu takribî 1 milyon dolar para hediyesinin de sahibi oldular.
Mükâfatları :
2019 – Nobel Kimya Mükâfatı
2018 – Turnbull Mükâfatı Malzeme Araştırmaları Derneği
2018 – Milli Mühendislik Yüksekokulu
2017 – Beynelmilel Katı Hal İyonları Derneği’nden Kıdemli Bilim Adamı Mükâfatı
2015 – Thomson Reuters Mükâfatı
2010 – Amerikan Kimya Derneği’nden Ömür Boyu Katkılar Mükâfatı
2007 – New York Eyalet Üniversitesi, Burs ve Yaratıcı Aktifliklerde Muhteşemlik Mükâfatı ve Üstün Araştırma Mükâfatı
