1 Nisan tarihinde yaşanan doğumlar, vefatlar ve önemli olaylar, “Tarihte bugün ne oldu?” başlığı ile vatandaşlar tarafından büyük bir merakla inceleniyor. Peki, tarihte bugün ne oldu 1 Nisan ? 1 Nisan’da ne oldu? Kim doğdu, kim can verdi? Ayrıntılar haberimizde…
1 NİSAN TARİHTE BUGÜN NE OLDU?
1 Nisan tarihte bugün yaşanan olaylar kronolojik sıralamayla şu şekildedir:
527 – Bizans İmparatoru I. Justinus, yeğeni I. Justinianus’u veliahtı ilan etti.
1564 – İlk “1 Nisan” şakaları Fransa’da yapılmaya başlandı. Bu sene değiştirilen takvime göre, eski yılbaşı sayılan Nisan’ın 1’i, yerini yeni yılbaşı 1 Ocak’a bırakmaktaydı. Nisan’ın ilk günü, yeni sene kutlamaya alışmış olan millet ve yeni takvim uygulamasını hoşlanmayanlar, çeşitli şakalar yapmaya başladılar. Fransızlar, bu şakalara “Poisson D’avril” Nisan balığı ismini verdiler.
1778 – Oliver Pollock, Dolar’ın simgesini yarattı.
1867 – Singapur, Birleşik Kraliyet Kraliyet Kolonisi oldu.
1873 – Britanya buğulu gemisi “SS Atlantic”, İskoçya sarihlerinde battı; 547 kişi can verdi.
1873 – Namık Kemal’in Vatan Yahut Silistre isimli oyununun ilk temsili, İstanbul’daki Gedikpaşa Tiyatrosu’nda Doğruleşti.
1916 – Mustafa Kemal, Miralaylığa Albaylığa yükseltildi.
1921 – Metristepe’deki 10. Yunan Tümeni’nin geri çekilmesinin ardından taarruza geçen Kuvâ-yi Milliye, İkinci İnönü Muharebesi’ni kazandı.
1924 – Münih’teki darbe girişimi dolayısıyla Nazi lideri Adolf Hitler, 5 sene hapis cezasına çarptırıldı. Fakat yalnızca 9 ay hapis kaldı ve bu sırada Mein Kampf Münakaşam isimli kitabını yazdı.
1925 – Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi heyetti.
1926 – Türkiye’de 30 Ağustos’un, “Zafer Bayramı” olarak kutlanması hakkındaki kanun kabul edildi.
1939 – İspanya’da milliyetçiler, İspanya İç Savaşı’nın resmi olarak bittiğini açıkladılar.
1941 – Altın Alan subayları tarafından 1941 Irak darbesi Doğruleştirildi.
1947 – Çocuğu olmayan II. Georgios’un vefatının ardından abii I. Paulos, Yunanistan Kralı oldu.
1948 – Soğuk Savaş: Sovyetler Birliği’nin direktifleri güzergahında Doğu Almanya Hükûmetine bağlı askeri eforlar, Batı Berlin’i karadan ablukaya aldı.
1948 – İstanbul Fındıklı’daki Hoş Sanatlar Akademisi binası yandı.
1949 – Hür İrlanda Devleti’ni oluşturan güneydeki 26 kontluk birleşerek, İrlanda Cumhuriyeti’ni oluşturdu.
1949 – Newfoundland, Kanada’ya katıldı.
1950 – BM, Kudüs’nam ikiye bölünmesi tasarısını kabul etti.
1955 – Kıbrıs Rumları, Ada’nın Birleşik Kraliyet’tan bağımsız olmasını öngören, EOKA hareketini başlattılar.
1955 – Kıbrıs’ta Türk Mukavemet Teşkilatı faaliyete geçti.
1957 – Batı Almanya’da bilim insanları, nükleer silahlar üzerine çalışmayı reddetti.
1958 – Kıbrıs’ta EOKA’cılar Büyük Britanya’ya savaş ilan etti. EOKA’nın lideri Georgios Grivas, Türklere de gözdağı verdi.
1961 – Türkiye’de 27 Mayıs Darbesi’nden sonra faaliyetleri yasaklanan siyasi partilerin faaliyetleri kısmen hür vazgeçildi.
1963 – Alman kamu televizyon kanalı ZDF Zweites Deutsches Fernsehen, Türkçe: İkinci Alman Kanalı heyetti.
1964 – Başpiskopos Makarios’un Kıbrıs Türk Alayı’nın Garnizonuna dönmesi önerisi, Türk Hükümetince reddedildi.
1969 – Münir Nurettin Selçuk’un Amerika’da verdiği konser, 525 televizyon tarafından naklen yayınladı.
1970 – Richard Nixon, Amerika Birleşik Devletlerinde satılan tütün ürünlerinde ihtar yazılarının yer almasını öngören ve televizyon ve radyoda tütün ürünlerinin reklamlarının yapılmasını yasaklayan kararnameyi imzaladı.
1971 – Robert Kolej, olaylar nedeniyle 4 günlüğüne kapatıldı.
1975 – Bursa’da Uludağ, Elazığ’da Fırat, Samsun’da Ondokuz Mayıs ve Konya’da Selçuk Namiversitelerinin kurulmasına ilişkin kanun, Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edildi.
1976 – Apple; Steve Jobs, Steve Wozniak ve Ronald Wayne tarafından heyetti.
1979 – Humeyni, İran’ni ilan etti.
1981 – Yaz saati uygulaması, Sovyetler Birliği’nde ilk kere hayata geçirildi.
1982 – Nokta dergisi yayın hayatına başladı.
1999 – Kuzeybatı Toprakları’ndan ayrılan Nunavut, Kanada’nın bölgesi oldu.
2001 – Yugoslavya’nın eski Başkanı Slobodan Miloševic, Beynelmilel Ceza Mahkemesi’nde suçlanmak üzere polise teslim oldu.
2001 – Hollanda, eşcinsel evliliği legalleştiren dünyanın ilk ülkesi oldu.
2002 – Ötanazi, Hollanda’da legalleşti.
2004 – Google, Gmail’i millete duyurdu.
2005 – 24. Beynelmilel İstanbul Film Festivali “Yaşam Boyu Galibiyet Mükâfatı”, sinema sanatçısı Sophia Loren’e verildi.
2009 – Hırvatistan ve Arnavutluk NATO’ya katıldı.
1 NİSAN’DA DOĞAN NAMLILAR
1 Nisan’da doğan namlılar kronolojik sırayla şu şekildedir:
1220 – Go-Saga, Japonya İmparatoru ö. 1272
1282 – IV. Ludwig Bavyeralı, Kutsal Roma İmparatoru ö. 1347
1578 – William Harvey, İngiliz tıp hekimi ö. 1657
1614 – Martin Schoock, Hollandalı filozof ö. 1669
1640 – Zygmunt Kazimierz, Polonyalı prens ö. 1647
1728 – Franz Asplmayr, Avusturyalı besteci ve keman virtüözü ö. 1786
1750 – Hugo Kollataj, Polonyalı Katolik rahip, sosyal ve politik aktivist, politik düşünür, tarihçi ve filozof ö. 1812
1773 – Yuri Lisyanski, Rus Kraliyet Donanması subayı ve kaşif ö. 1837
1776 – Sophie Germain, Fransız asıllı matematikçi, fizikçi ve filozof ö. 1831
1795 – Carl Anton von Meyer, Rus botanikçi ve kaşif ö. 1855
1815 – Otto von Bismarck, Alman politikacı ö. 1898
1822 – Hobart Paşa, İngiliz asıllı deniz subayı ö. 1886
1831 – Albert Anker, İsviçreli ressam ö. 1910
1852 – Edwin Austin Abbey, Amerikalı ressam ö. 1911
1858 – Gaetano Mosca, İtalyan siyaset bilimci, gazeteci ve bürokrat ö. 1941
1862 – Carl Charlier, İsveçli astronom ö. 1934
1865 – Richard Zsigmondy, Alman kimyager ve Nobel Kimya Mükâfatı sahibi ö. 1929
1866 – Ferruccio Busoni, İtalyan piyanist ve besteci ö. 1924
1868 – Edmond Rostand, Fransız tiyatrocu ö. 1918
1873 – Sergey Rahmaninov, Rus piyanist ve besteci ö. 1943
1878 – Ernest Mamboury, İsviçreli hoca ö. 1953
1883 – Martin Dunbar-Nasmith, Britanyalı amiral ö. 1965
1885 – Wallace Beery, Amerikalı oyuncu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Mükâfatı sahibi ö. 1949
1887 – Leonard Bloomfield, Amerikalı dil bilimci ö. 1949
1888 – Kai Donner, Fin dilbilimci, etnograf ve siyasetçi ö. 1935
1893 – Cicely Courtneidge, İngiliz oyuncu ö. 1980
1894 – Eduard Wagner, II. Dünya Savaşı’nda olarak görev yapan Nazi Almanyası ordusu generali ö. 1944
1894 – Jørgen Jørgensen, Danimarkalı filozof ö. 1969
1898 – William James Sidis, Amerikalı matematikçi ö. 1944
1902 – Maria Poliduri, Yunan şair ö. 1930
1905 – Emmanuel Mounier, Fransız filozof ve ilahiyatçı ö. 1950
1906 – Aleksander Sergeyeviç Yakovlev, Rus mühendis ve uçak tasarımcısı ö. 1989
1908 – Abraham Maslow, Amerikalı bilim adamı ö. 1970
1917 – Hikmet Dizdaroğlu, Türk yazar, edebiyat tahlilcisi ve dil bilimci ö. 1981
1920 – Toşiro Mifune, Japon oyuncu ö. 1997
1926 – Reha Yurdakul, Türk sinema oyuncusu ö. 1988
1929 – Milan Kundera, Çek yazar
1932 – Debbie Reynolds, Amerikalı oyuncu, dansçı ve şarkıcı ö. 2016
1933 – Pars Tuğlacı, Ermeni asıllı Türk yazar ö. 2016
1936 – Ahmet Sezgin, Türk toplum müziği sanatçısı ö. 2008
1937 – Yılmaz Güney, Türk oyuncu ve rejisör ö. 1984
1939 – Ali MacGraw, Amerikalı sinema oyuncusu
1942 – Hurşit Tolon, Türk asker
1942 – Savaş Dinçel, Türk oyuncu, karikatürist ve film rejisöri ö. 2007
1944 – Mehmet Emin Karamehmet, Türk iş adamı
1947 – Beşir Atalay, Türk siyasetçi
1947 – Neşe Karaböcek, Türk şarkıcı
1948 – İnci Asena, Türk şair, yazar, çevirmen ve yayınevi yöneticisi
1955 – İlhan İrem, Türk ses sanatçısı ve besteci
1958 – Hıdır Aslan, Türk sosyalist devrimci ö. 1984
1958 – Hüseyin Altın, Türk şarkıcı ve oyuncu ö. 2016
1959 – Helmuth Duckadam, Rumen futbolcu
1960 – Yalçın Menteş, Türk tiyatro sanatçısı ve televizyon yıldızı ö. 2019
1963 – Hüner Coşkuner, Türk müziği şarkıcısı ö. 2023
1965 – Naşide Göktürk, Türk şair, söz yazarı, besteci ve yorumcu ö. 2016
1966 – Mehmet Özdilek, Türk futbolcu ve teknik direktör
1967 – Cevdet Yılmaz, Türk siyasetçi
1967 – Mehmet Taştan, Türk hukukçu ve şair
1968 – Alexander Stubb, Fin politikacı
1973 – Christian Finnegan, İngiliz komedyen ve oyuncu
1973 – Rachel Maddow, Amerikalı televizyon sunucusu, yorumcusu ve yazar
1973 – Hakan Taşıyan, Türk arabesk fantezi müzik şarkıcısı ve bestekâr
1976 – Asım Pars, Boşnak asıllı Türk basketbolcu
1976 – David Oyelowo, Britanyalı oyuncu
1976 – Clarence Seedorf, Surinam doğumlu Hollandalı futbolcu
1978 – Antonio De Nigris Guajardo, Meksikalı futbolcu ö. 2009
1980 – Randy Orton, Amerikalı profesyonel güreşçi
1980 – Yuko Takeuchi, Japon oyuncu ö. 2023
1981 – Hannah Spearritt, İngiliz pop şarkıcısı ve aktris
1983 – Sergey Lazarev, Rus şarkıcı ve oyuncu
1986 – Haminu Üzgününi, Ganalı futbolcu
1992 – Ramazan Çevik, Türk futbolcu
1995 – Logan Paul, Amerikalı YouTuber ve internet namlısı
1 NİSAN’DA ÖLÜM EDENLER
1 Nisan’da ölüm edenler kronolojik sırayla şu şekildedir:
996 – XV. Ioannes, Ağustos 985’ten vefatına kadar papa
1085 – Shenzong, Çin’in Song Hanedanı’nın altıncı imparatoru d. 1048
1204 – Eleanor, Akitanya düşesi d. 1122
1282 – Abaka, Cengiz Han’ın torunu d. 1234
1528 – Francisco de Peñalosa, İspanyol yazar d. 1470
1548 – I. Zygmunt, Jagiellon Hanedanı üyesi Lehistan Kralı ve Litvanya Büyük Dükü d. 1467
1865 – Giuditta Negri Pasta, İtalyan şarkıcı d. 1798
1876 – Philipp Mainländer, Alman şair ve filozof d. 1841
1910 – Andreas Achenbach, Alman manzara ressamı d. 1815
1918 – Nigâr Hanım, Türk şair d. 1856
1930 – Cosima Wagner, Alman piyanist ve besteci d. 1837
1940 – John Hobson, İngiliz ekonomist ve sosyal bilimci d. 1858
1944 – Hazım Körmükçü, Türk tiyatrocu d. 1898
1947 – II. Georgios, Yunanistan Kralı d. 1890
1950 – Recep Peker, Türk politikacı ve eski Başbakan d. 1889
1952 – Ferenc Molnár, Macar yazar Pal Caddeyi Çocukları’nın yazarı d. 1878
1954 – Ahmed Ağdamski, Azeri operacı, oyuncu d. 1884
1965 – Helena Rubinstein, Polonyalı-Yahudi asıllı Amerikalı iş kadını d. 1870
1976 – Max Ernst, Alman sürrealistçi ressam d. 1891
1978 – İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Türk eğitimci, yazar, hattat ve siyasetçi d. 1886
1984 – Marvin Gaye, Amerikalı şarkıcı d. 1939
1991 – Martha Graham, Amerikalı dansçı d. 1894
2001 – Ayhan Şahenk, Türk iş adamı d. 1929
2002 – Aptullah Kuran, Türk mimarlık tarihçisi Mimar Sinan mevzusunda yaptığı araştırmalarla tanınan d. 1927
2003 – Leslie Cheung, Hong Konglu şarkıcı ve oyuncu d. 1956
2005 – Naci Tanrısever Karamanoğlu Naci Bey, Türk şair ve İstiklal Madalyası sahibi Cumhuriyetin Tapu Kadastrosunu kuran, 16 eski dil bilen hayattaki tek kişi sıfatıyla “can verene kadar emekliliği yasak” olan Millî Korunma Bakanlığı uzman bilirkişisi d. 1901
2007 – John Billings, Avustralyalı natürel doğum hakimiyeti yönteminin mucidi d. 1918
2012 – Ekrem Bora, Türk sinema oyuncusu d. 1934
2014 – Jacques Le Goff, 12. ve 13. asır Orta Çağ tarihinde uzmanlaşmış, Fransız tarihçi d. 1924
2015 – Misao Okawa, Japon kadın 2013 senesinden vefatına kadar “Yaşayan En Yaşlı Kişi” unvanı sahibi d. 1898
2015 – Nicolae Rainea, emekli Rumen futbol hakemi d. 1933
2016 – Aydın Tansu baskın, Türk şarkıcı ve besteci d. 1945
2017 – Gary Austin, Amerikalı doğaçlamalı tiyatro eğitimcisi, yazarı ve rejisöri d. 1941
2017 – Lonny Brooks doğum ismi: Lee Baker, Jr., Amerikalı rock-blues müzisyeni ve gitaristi d. 1933
2017 – Antonio Ciliberti, İtalya Katolik piskoposu d. 1935
2017 – Hans Gösta Gustaf Ekman, İsveçli oyuncu d. 1939
2017 – Ikutaro Kakehashi, Japon mühendis ve girişimci d. 1930
2017 – Giovanni Sartori, demokrasi ve karşılaştırmalı siyaset alanlarında çalışmaları bulunan İtalyan siyaset bilimci d. 1924
2017 – Yevgeni Yevtuşenko, Sovyet şair d. 1933
2018 – Steven Bochco, Amerikalı imalci ve yazar d. 1943
2018 – José Efraín Ríos Montt, Guatemalalı asker ve siyasetçi d. 1926
2018 – Avichai Rontzki, İsrail Korunma Kuvvetleri’nin Baş Askeri Hahamı d. 1951
2018 – Michel Sénéchal, Fransız opera şarkıcısı d. 1927
2018 – Ülkü Tamer, Türk şair, gazeteci, oyuncu ve çevirmen d. 1937
2019 – Dimitar Dobrev, Bulgar güreşçi d. 1931
2019 – Rafael Sánchez Ferlosio, İspanyol yazar ve romancı d. 1927
2019 – Vonda Neel McIntyre, Amerikalı bilimkurgu yazar d. 1948
2019 – Ruth-Margret Pütz, Alman opera sanatçısı ve eğitimci d. 1930
2023 – Dora Werzberg Amelan, Fransız hemşire ve sosyal hizmet uzmanı d. 1920
2023 – Branislav Blazic, Sırp cerrah ve politikacı d. 1957
2023 – Mario Chaldú, Arjantinli eski millî futbolcu d. 1942
2023 – David Driskell, Afroamerikalı sanatçı ve profesör d. 1931
2023 – Kevin Duffy, Amerikalı federal yargıç d. 1933
2023 – Bernard Epin, Fransız yazar, edebiyat eleştirmeni ve komünist aktivist d. 1936
2023 – Nur Hasan Hüseyin, Somalili siyasetçi d. 1937
2023 – Philippe Malaurie, Fransız özel hukuk profesörü d. 1925
2023 – Gérard Mannoni, Fransız heykeltıraş d. 1928
2023 – Richard Passman, Amerikalı havacılık mühendisi ve uzay bilim adamı d. 1925
2023 – Dirceu Pinto, Brezilyalı paralimpik boccia sporcusu d. 1980
2023 – Bucky Pizzarelli, Amerikalı caz gitaristi d. 1926
2023 – Adam Lyons Schlesinger, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı, albüm üretimcisi ve gitarist d. 1967
2023 – Cemil Taşçıoğlu, Türk profesör hekim d. 1952
2023 – Lee Aaker, Amerikalı oyuncu d. 1943
2023 – Isamu Akasaki, yarı iletken teknoloji alanında uzmanlaşmış Japon bilim adamı ve Nobel Mükâfatı sahibi d. 1929
2023 – Hanna Vasylivna Arsenych-Baran, Ukraynalı yazar d. 1970
2023 – Michèle Boegner, Fransız konser piyanisti d. 1941
2023 – Nemam Ghafouri, Irak doğumlu İsveçli Kürt hekim ve insan hakları aktivisti d. 1968
2023 – Patrick Juvet, İsviçreli şarkıcı ve model d. 1950
1 NİSAN NE GÜNÜ?
1-7 Nisan: Kanserle savaş haftası
1 Nisan Şaka Günü
Van’ın Erciş ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi 1918
Van’ın Gürpınar ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi 1918
